برچسب: آنتونیو کارلو

ویژگیها، تناقضها و چشماندازهای کلکتیویسم بوروکراتیک / آنتونیو کارلو
/ بهمناسبت یکصدمین سالگرد انقلاب اکتبر /
جامعهی شوروی زیر سرپوش یک مجموعهی منسجم، درگیر تناقضهای بنیادی بود و قدرتهای نیرومندی بهنفع احیای سرمایهداری در این جامعه تلاش میکردند. اما این بدان معنا نیست که برنامهریزی اقتصادی مرکزی بین سالهای 1960-65 یعنی زمانی که بحران آشکار شده بود، دیگر کارکردی نداشت. اگر بخواهیم توازن قوا را بهطور مشخصتری نشان دهیم، باید این نکته را در نظر بگیریم که در چارچوب جامعهی سرمایهداری نیز تضادهای اساسی وجود دارند و در این کشورها نیز نیروهای معینی برای سوسیالیسم تلاش میکنند، با وجود این کسی نمیتواند بهطور جدی ادعا کند که سوسیالیسم به یک واقعیت تبدیل شده است. برعکس این قضیه از منظر مضمونی نیز برای جامعهی شوروی مصداق دارد: یعنی این که حکومت بوروکراتها توانست سیستمی را به وجود بیاورد که قانون ارزش سرمایهداری را خنثی کرد، اما تضادهای جدیدی را به وجود آورد که فقط دو بدیل در مقابل آن قرار داد: یا تکامل انقلابی، یعنی سوسیالیسم، یا احیای دوبارهی سرمایهداری با تمام تناقضهای آن.

ماهیت شوروی چه بود؟ / مارسل فن درلیندن / ترجمهی کاووس بهزادی
/ به مناسبت یکصدمین سالگرد انقلاب اکتبر 1917 / اتحاد شوروی اولین تلاش برای برپایی یک جامعهی پساسرمایهداری بود. از این رو برای تمام جناحهای سوسیالیست مسألهی اساسی این بود که چهگونه باید در قبال این تلاش موضعگیری کرد. بسیاری و بیش از همه کمونیستهای ارتدوکس برای یک دورهی طولانی بر این عقیده بودند که اتحاد جماهیر شوروی بهرغم نارساییها و بدون در نظر گرفتن نظرگاههای کلاسیک مارکسیسم شکلی از «سوسیالیسم واقعاً موجود» است. اما در کنار آنان چپهای دیگری نیز بودند که بعضاً در همان مرحلهی ابتدایی پیدایش شوروی، این باورها را بهطور جدی رد میکردند. مقالهی حاضر نظرات این گروه از مارکسیستها را بهاجمال معرفی میکند. گفتنی است پاسخهایی که این منتقدان در طول زمان به «مسئلهی روسیه» دادند بسیارمتفاوت از یکدیگر است.