نقد اقتصاد سیاسی

طبقه و کار »

دو نکته درباره‌ی منشور 20 تشکل صنفی و مدنی ایران / سعید رهنما

(1)

یکی از مهم‌ترین منشور‌هایی که از سوی جریان‌ها و گروه‌های مختلف منتشر شده، منشور بیست تشکل درون ایران است، و نقطه‌عطف ارزشمندی در مبارزات دموکراتیک مردم ایران به‌شمار می‌آید. در نقد و بررسی این منشور مهم باید ملاحظاتی را که این هم میهنان با آن مواجه‌اند در نظر داشت. من در اینجا صرفاً به دو جنبه‌ی آن، که حتی با توجه به همان ملاحظات می‌توانست در این منشور گنجانده شود، می‌پردازم.

نما »

ویژه‌نامه‌ی «زن، زندگی، آزادی» شماره‌ی 5

(0)

همکاران این ویژه‌نامه (به‌ترتیب الفبا) عبارتند از: هیوا اصغری، سینا باستانی، مرضیه بهرامی برومند، جعفر بهکیش، آسو جواهری، محمد حاجی‌نیا، مریم دژمخوی، عقیل دغاقله، سعید رهنما، فرناز شجاعی، مریم لشکری، احمد محمدپور و شاهین نصیری.
برای دریافت فایل پی‌دی‌اف ویژه‌نامه به متن خبر مراجعه فرمایید.

طبیعت و محیط زیست »

تغییر اقلیم و دشواری گذار به انرژی نوگشت‌پذیر / ریچارد هاینبرگ / ترجمه‌ی محسن صفاری

(0)

با وجود همه‌ی سرمایه‌گذاری‌ها و ایجاد تأسیسات در انرژی نوگشت‌پذیر (تجدیدپذیر)، برون‌داد واقعی گازهای گلخانه‌ای در حال افزایش است. رشد اقتصادی عامل عمده‌ی این افزایش است: درحالی که عرضه‌ی انرژی‌های نوگشت‌پذیر در سالیان اخیر گسترش یافته است، مصرف جهانی انرژی رشدی بادکنکی داشته و نیاز افزوده‌ی آن از سوخت فسیلی تأمین شده است. هرچه اقتصاد جهانی بیشتر رشد می‌کند، جایگزینی سوخت فسیلی برای انرژی نوگشت‌پذیر، به‌جای آن‌که تنها افزوده‌ای بر آن باشد، دشوارتر می‌شود.

فرهنگ و جامعه »

پاندمی کرونا: ارزیابی سه ساله / نازنین و یامین

(1)

به‌مناسبت ۱۱ مارس روز اعلام پاندمی کرونا توسط سازمان بهداشت جهانی:
پاندمی کرونایی در طول سه‌سال گذشته، با بیست میلیون قربانی، به‌اندازه‌ی چهار سالی که جنگِ جهانی اول (۱۹۱۴-۱۹۱۸) جریان داشت، کشته به‌جا گذاشته‌است. اما جنگ جهانی اول ــ علی‌رغم همه‌ی تلفات جانی و ویرانی‌های که به‌جاگذاشت ــ نقش برجسته‌ای در تاریخ بشر ایفا کرد و سیمایِ جغرافیای سیاسی جهان را تغییر داد و زمینه را برای رشد نازیسم و جنگ جهانی دوم فراهم ساخت و نیز زمینه‌سازِ انقلاب روسیه شد. آیا می‌توان تبعات و پیامدهای هم‌سنگی برای پاندمی کرونایی انتظار داشت؟

زنان »

بدن‌های جنسیتی در خیابان / مرضیه بهرامی برومند

(0)

به‌مناسبت هشت مارس، روز جهانی زن:
از دیرباز تاکنون خیابان و فضای عمومی چه به شیوه‌های نمادین و چه به شکلی آشکار و مستقیم همواره حاوی محتوایی جنسیتی بوده است. محتوایی که می‌توان آن را حول محور «حذف» تفسیر کرد. یعنی حذف یا دست کم به حاشیه راندن هویت زنانه از فضای عمومی.

مباحثات بدیل »

آزادی جمهوری‌خواهانه: خودآیینی و صدای سیاسی / مهسا اسداله‌نژاد

از منظری جمهوری‌خواهانه رشد و گسترش صداهایِ خودآیین، در یک همبستگیِ فراهویتی، می‌تواند ما را به زیستن در جامعه‌ای آزاد و برابر امیدوار کند. صدایِ خودآیین، آن صدایی‌ست که می‌تواند منفعتِ مصرحِ خویش را بدونِ نادیده‌گیری این امر که همه‌ی شهروندان سوژه‌هایی متعلق به گفتار و درونِ آن هستند، دنبال کند. این صدا درونِ یک رابطه‌ی قدرت، به نابرابریِ توزیعِ قدرت واکنش نشان می‌دهد و در عینِ آن‌که می‌کوشد تا قدرت را برابر کند، رو به دیگری و دیگر‌شدن خویش در تصادمِ صداها گشوده است.

نقد / بازتاب »

سلطنت، نامشروع‌تر از هر زمان دیگر / مریم دژمخوی

سلطنت‌های پسامشروطه در ایران از اختیارات فراقانونی بهره‌مند بودند، تولید شهروندان کنترل‌شده و قابل حکمرانی را در دستورکار داشتند و در لحظات بحران اقتصادی و اجتماعی نه تنها شهروندان را وامی‌نهادند بلکه در صورت لزوم به خشونت‌ورزی در قبال آنان روی می‌آوردند. درواقع، نه تنها سیستم حمایت از شهروندان در پادشاهی مشروطه ایران احیا نشد بلکه توسل به زور و امکانات سرکوب در سلطنت‌های پسامشروطه به طرز معنی‌داری بسط پیدا کرد.

جهان »

در ضرورت مقابله با سلطه‌ی ناسیونالیسم در مناسبات جهانی / مهدی فتاپور

(1)

نوشته‌ی حاضر تلاش می‌کند تصویری از جهان و گرایش‌های تعیین‌کننده در هدایت روندها ارائه کند. جانب‌داری در گرایش‌های حاکم بر جهان مستقیماً انعکاس عمیق‌ترین سمت‌گیری‌های هر فعال سیاسی اجتماعی و هر حزب و نیروی سیاسی است. تحولات در ایران از روندهای جهانی تأثیر می‌پذیرد و بررسی روندها و سمت‌گیری‌ها در سطح جهان بر موضع‌گیری در قبال مسائل ایران تأثیر می‌گذارد.

اندیشه »

درباره‌ی استقلال لهستان / کارل مارکس / ترجمه‌ی علی رها

(0)

حزب کارگران اروپا به رهایی لهستان شدیداً توجه دارد، و برنامه‌ی اصلی «سازمان بین‌المللی کارگران»، وحدت لهستان را به مثابه‌ی یکی از اهداف طبقه‌ی کارگر اعلام می‌کند. دلایل این توجه حزب کارگران به سرنوشت لهستان چیست؟