نقد / بازتاب
رویارویی نظامی برندهای در میان فلسطینیها ندارد / گفتوگوی هایده مغیثی و مصطفی عبدالمجید حمدان
(0)دیدار و گفتوگو با دبیرکل پیشین حزب کمونیست فلسطین، در محل زندگی وی در روستایی نزدیکی رامالله. با گذشت حدود دو دهه از این گفتوگو هشدارهای عبدالمجید حمدان نادیده گرفته شد. از سویی، اسراییل موفق شد فلسطینیها را به درگیری نظامی بکشاند و از سوی دیگر نیروهای مترقی و چپ فلسطینی خطی مستقل از نیروهای قدرتمند بنیادگرا دنبال نکردند. اهمیت این گفتوگو در شنیدن این صدا از درون فلسطین و از سوی یکی از مبارزان کارکشتهی چپ فلسطینی است.
فرش قرمز نولیبرالیسم برای آنارکوفاشیسم / احمد جعفری
نگاهی به مناظرهی بهروز افخمی و موسی غنینژاد
__________
چهگونه آنارکو-فاشیسم ایرانی در وضعیت نولیبرال ممکن شد؟ آنچه از گفتار امثال افخمی باید دریافت این است که فاشیسم بر آستانهی در ایستاده است و این مهمتر از مسائل ایدئولوژیک یا ریشههای فرهنگی، پیامدهای محتمل اجتماعی سیاستهای اقتصادی نولیبرالی است.
پان، چپ و احوالاتش / رضا جاسکی
نقدی بر مقدمهی ترجمهی فارسی کتاب «فریدریش انگلس و مسئلهی مردمان غیرتاریخی» (2): چپ یونیورسال هیچ مخالفتی با امر محلی و جزء ندارد اما خواهان فراتر رفتن از امر هویتی است. نمیخواهد در امر خاص و محلی باقی بماند. تجربهی نیم قرن گذشته نشان داده است که با یک امر محلی نمیتوان همبستگی پایدار ایجاد کرد. زحمتکش سفید را در مقابل زحمتکش سیاه قرار داد تا جایی که امروز برای بسیاری پرولتاریا با کارگر سفید مترادف شده است. درست امر عام و «یونیورسال» هستهی مرکزی اختلاف است.
محاکمهی مارکس و انگلس / رضا جاسکی
نقدی بر مقدمهی ترجمهی فارسی کتاب «فریدریش انگلس و مسئلهى مردمان تاریخی»:
این مقدمه بسیار فراتر از نقد کتاب اصلی بر انگلس تلاش کرده نادرستی «دستگاه تحلیلی طبقهی کارگر-محور» مارکسی را نشان بدهد و در این زمینه به نکاتی اشاره کرده که «دارای تبعات نظری (و در نهایت سیاسی)» مهمی بر نحوهی حضور چپ در مبارزات دموکراتیک دارد. ازاینرو، تأمل بیشتر و مباحثه در این زمینه ضروری به نظر میرسد.
کارنامهی دانشکشی (اسکولاستیساید) اسراییل در غزه / پژوهشگران علیه جنگ در فلسطین
اخیراً گروهی بهنام «پژوهشگران علیه جنگ در فلسطین» از مفهوم اسکولاستیساید (scholasticide) برای نشان دادن تأثیر ژنوساید (نسلکشی) در غزه (فلسطین) در زمینهی آموزش استفاده کردهاند. اسکولاستیساید مفهومی جامع است که اشاره به تخریب نظاممند زیرساختهای مادی و معنوی دانش و فرهنگ میکند. در گزارش حاضر برخی یافتههای این گروه را دربارهی اسکولاستیساید اسراییل در فلسطین بعد از هفتم اکتبر 2023 ارائه شده است.
فضای دانشگاه یک سال پس از «زن زندگی آزادی» / بشیر خادملو
خواه اگر قوانین و سیاستها و تکنسینهای حرفهای فشاری حداکثری بیاورند که «درسات را بخوان و برو»، خواه اگر «دانشگاه کارآفرین و دوستدارِ بازار» به تلاشهایش برای فروکاست انسان دانشگاهیِ سیاسی-اجتماعی به انسان اقتصادی و ارزشآفرین ادامه دهد و خواه اگر انقلاب فرهنگی مداومْ تورهایش را هردم بیشتر بگستراند و عناصر مخل و نامطلوب شکار کند تولید «فضاهای امید» در دانشگاه منتفی نشده است.
هوش مصنوعی و زنجیرهای نامرئی / مهدی فرهنگیان
جهان هوش مصنوعی روزبهروز به جهان داستانهای کافکا بیشتر شبیه میشود. اگر جایی تقاضای شغل بدهیم و هوش مصنوعی رزومهی ما را رد کند دلیلش را نمیدانیم. نمیدانیم جهان ایدهآل هوش مصنوعی چه بوده است. اگر توضیحی هم داده شود بیشتر به بروشورهای تبلیغاتی میماند. در داستان «محاکمه» کافکا، جوزف کا دستگیر میشود، در طول جریان دادگاه و سیستم قضایی تلاش میکند که دلیل بازداشت را بفهمد و کسی دلیل دستگیری را به او نمیگوید تا اینکه در انتها اعدام میشود.
بایگانی بهمثابه مقاومت / آتنا کامل
بایگانیها – هم به معنای مکانهای مادیای که اشیا و گزارشهای گذشته در آن نگهداری میشوند و هم بدنها- فضاهای سیالیاند که اشکالی از مقاومت را نشانمان میدهند و تولید میکنند. آنها فضاهای ثابت، غیراجتماعی یا بیزمان نیستند بلکه فضاهای پویاییاند که گذشته، حال و آینده را بههم وصل میکنند… بایگانی اعتراضات، جنبشها و انقلابها نه برای مرور وقایع بر اساس ترتیبات زمانی آنها که در نسبت با امروز، شکافها و گسستهایی که از روایت غالب وجود دارد، باید خوانده شوند.
گسترهی سوگ / جودیت باتلر
بدون برابری و عدالت، بدون پایان دادن به خشونت دولتی… هیچ آیندهای برای صلحِ راستین قابل تصور نیست… چنین آیندهای نمیتواند بدون این که در نامگذاری، توصیف و مخالفت با هر نوع خشونتی، از جمله خشونت اسراییل در همهی اَشکال آن، آزاد باشیم و بدون ترس از سانسور، جرمانگاری یا متهم شدن بدخواهانه به یهودستیزی، به وجود بیاید. جهانی که من خواهانش هستم، جهانیست که مخالف عادیسازی حکومت استعماریست و از خودمختاری و آزادی فلسطینیان حمایت میکند.
ناسیونالیسم محبوب و دیگریهای منفور / رضا جاسکی
سیاست هویت راهگشای چپ نیست. مخالفت چپِ جهانشمولگرا با سیاست هویتگرا یک مبارزهی دیرینه است و جنس مخالفت این چپ با راستهای افراطی بسیار متفاوت است. این نوشته به سیاست هویتگرا فقط در چارچوب مسئلهی ملی و نژادی میپردازد و رابطهی طبقه، نژاد، ملت، ناسیونالیسم، استعمار داخلی، …در چارچوب چند نوشتهی اخیر که از زاویهی ملی به جنبش «زن زندگی آزادی» نگاه کردهاند بررسی میکند.
کدام دموکراسی؟ کدام عقل؟ و حقوق کدام بشر؟ / زهرا ابراهیمی آذر
نقد بیانیهی همبستگی هابرماس از منظر موف:
مفهوم حقوق بشر و نهادهای دموکراتیک بینالمللی لیبرالی که هابرماس آنان را «تنها راه مشروع برای ساماندهی همزیستی بشر» برمیشمارد، برای حفظ و احقاق حقوق کدام «بشر» برمیآیند و فعالیت میکنند؟
کاربردهای کلمهی «یهودی» / اَلَن بَدیو / ترجمهی علی احدی
باید میان انزجارِ مشترک از یهودستیزی و شکل بهخصوصی از یهودستایی تفاوت قائل شد؛ یهودستاییای که این داعیه را دارد که نهتنها هرگونه تبعیض یا هجمهای بر یهودیان برابر است با جرمی پست و فرومایه، که حتی خودِ کلمه «یهودی»، و هر اجتماعی که داعیهی نمایندگی آن را دارد، باید در جایگاهی مثالواره (پارادایمی) و اعلا ــــ در نسبت با حوزهی ارزشها، سلسلهمراتب فرهنگی، و ارزشگذاری سیاستهای دولتها ــــ قرار بگیرد.