برچسب: جلد سوم سرمایه
سهمی در بازنمایی زمینه‌ی نظری جلد سوم کاپیتال / علی رها
«مارکس انقلابی» را نمی‌توان صرفاً به اراده‌ی او برای دگرگونی بنیادین روابط اجتماعی سرمایه‌داری فرو کاست. انقلاب اجتماعی و نقش عاملیت سوژه‌ی انقلابی، طبقه‌ی کارگر، از بیرون به دیالکتیک کاپیتال تحمیل نشده است بلکه از منطق درونی آن استخراج شده و ذاتی «قانون حرکت جامعه‌ی مدرن» است. این آن مهمی است که باید در واکاوی‌های جلد سوم برجسته شود.
مارکس به قلم ماركس؟ / کارل اریش فولگراف و یورگن یونگ‌نیکل / ترجمه‌ی حسن مرتضوی
چه‌گونه باید ویرایش انگلس از دست‌نوشته‌ی جلد سوم «سرمایه» را داوری كرد؟ آیا او به عنوان ویراستار در كارش شكست خورد؟ بنا به معیارهای امروزی ویراستاری انتقادی ـ تاریخی، پاسخ بی‌گمان آری است، زیرا دخالت‌هایی مانند دخالت انگلس دیگر قابل‌قبول نیست. ما در بررسی خود دیدیم که او فقط به تصحیح سردستی حشو و زوائد برنیامده بلکه به‌شدت در متن دخالت کرده است، یعنی حتی به وعده‌های خود مبنی بر اینكه «کشفیات علمی مارکس با اصالت كامل بازنمایی او در اختیار آیندگان قرار گیرد» پای‌بند نماند.
«مسأله‌ی تبدیل»: راه‌حل مارکس و منتقدان آن / اندرو کلیمن / ترجمه‌ی صادق فلاح‌پور و علیرضا خزائی
اصطلاح «مسأله‌ی تبدیل» درکل اشاره دارد به اتهامِ ناهم‌سازیِ درونی در روایتِ مارکس از تبدیل ارزشِ کالا به قیمتِ تولید در فصل 9 مجلدِ سوم سرمایه. اغلب مواقع، روایت مارکس و ایرادات منتقدانش به‌جای این‌که روشن‌گر باشند، بی‌مورد به‌شکلی غامض و در قالبِ اصطلاحاتی فنی ارائه شده‌اند و از این‌رو اهمیت واقعیِ این مسائل را مخدوش می‌کنند. تااندازه‌ای به همین علت است که این مناقشه بیش‌تر اوقات نادیده گرفته شده و هیاهویی برای هیچ تلقی شده است. …
شیوه‌ی تفسیریِ کسانی که اتهام ناهم‌سازی در راه‌حل مارکس را «کاملاً واضح» خوانده‌اند، کاملاً بُنجل است. تفسیرهای آنها کاری می‌کند که، علی‌رغم واقعیت‌هایی که بر همگان آشکار است، راه‌حل مارکس نه صرفاً غلط بلکه کودکانه به‌نظر برسد. با توجه به این مشکل و به‌علاوه این‌که راه‌حل مارکس، حتی ازجانب منتقدانِ سرسختش، پیش‌ازاین به‌شکل کاملاً متفاوتی فهمیده می‌شد، طرفدارانِ این تفسیرها می‌بایست تا‌به‌حال آنها را کنار می‌گذاشتند و به‌دنبال تفسیرهایی موجه‌تر می‌گشتند. این تصور که یک نظریه‌پرداز جدی می‌تواند مرتکب چنین خطاهای مسخره‌ای بشود و هیچ‌گاه متوجه این موضوع نشود که در استدلالش قیمت‌های فروش و خرید با یکدیگر متفاوتند، چنان نامحتمل است که خود برای پس زدن این تفسیرها کفایت می‌کند.
ملاحظاتی انتقادی در مجلد سوم کاپیتال و پیرامون آن / بابک پاشاجاوید
/ طرح بحث و درآمد / به‌نظر می‌رسد پرسشی منطقی که در وهله‌ی اول پیشِ روی نگارنده گذارده می‌شود چنین صورتی داشته باشد: چرا مجلد سوم سرمایه …؟ طبیعی است که خواننده‌ی نوشتار حاضر در ابتدا با چنین مساله‌ای روبه‌رو شده باشد؛ زمانی‌که بحث در باب مجلد اول سرمایه ــ مشخصا در محدوده‌ی زبان فارسی… ادامهٔ مطلب ›
نظریه‌ی بحران، قانون گرایش نزولی نرخ سود و مطالعات ماركس در دهه‌ی 1870 / میكاییل هاینریش / ترجمه حسن مرتضوی
/ مطالعاتی در نظریه‌ی بحران در نزد مارکس 2 / یادداشت ویراستاران مانتلی‌ریویو (2010) ــ تكامل نظریه‌ی بحران درون سنت ماركسی در كار چند سال گذشته‌ی ما نقش مركزی داشته است. این نظر كه ارجاعات پراكنده‌ی گوناگون به نظریه‌ی بحران در سه مجلد سرمایه، ساختارِ منسجم و تكامل‌یافته‌ای را تشكیل می‌دهد كه فقط مستلزمِ تفسیرهای دقیقی… ادامهٔ مطلب ›
قانون گرایش نزولی نرخ سود / کارل مارکس / ترجمه حسن مرتضوی
/ مطالعاتی در نظریه‌ی بحران در نزد مارکس 1 / يادداشت مترجم: نظريه‌ي بحران به طور عام و گرايش نزولي نرخ سود به طور خاص از جمله مجادله‌انگيزترين بحث‌هاي اقتصاد سیاسی از زمان ماركس تا امروز است. تبعات اين نظريه در سياست معين طبقاتي بسيار پرمعناست. در واقع هر نوع خط‌مشي گزيده براي واژگوني سرمايه‌داري… ادامهٔ مطلب ›
نقد اقتصاد سیاسی 