برچسب: روش مارکس

آیا «سرمایه» مارکس برای دنیای امروز موضوعیت دارد؟ / اندرو کلیمن / ترجمهی نیکزاد زنگنه
چکیده: منتقدان اغلب ادعا میکنند که جنبههای اصلی کتاب سرمایهی مارکس با توجه به تغییراتی که بعدها در سرمایهداری ایجاد شده، دیگر موضوعیت ندارد. این مقاله استدلال میکند که این ادعا، عمدتاً مبتنی بر کژفهمی یا کژتصویر کردن در مورد سبکِ کتاب است. برای مثال، کتابِ سرمایه به جای یک اثرِ نظری، به عنوان یک اثرِ توصیفی در نظر گرفته میشود؛ یا به جای اینکه اثری مرتبط با شیوهی تولید سرمایهداری محسوب شود، در ارتباط با سرمایهداری – بهطور کلی – در نظر گرفته میشود. در ادامه، این مقاله بهطور خاص به استدلالهای سیلویا فدریچی، جاناتان اِشپربر، پل. آ. باران و پل سوئیزی در تلاش برای رد کردنِ موضوعیت نظریههای بازتولید توان انجام کار و گرایش نزولی نرخ
سود نزد مارکس، میپردازد. این مقاله میگوید که این تلاشها شکست میخورد زیرا منتقدان، تاحدودی سبکِ کتاب سرمایه را درک نکردهاند.

دربارهی روش و ساختار سرمایهی مارکس / حسن آزاد
کتاب سرمایه در سه جلد نوشته شده است. پروژهی مارکس اما پروژهی وسیعتری بود که متأسفانه کارش نیمهتمام ماند و آنچه در قالب سه جلد کتاب سرمایه منتشر شد در واقع تحلیلی است از شیوهی تولید سرمایهداری. گرچه تنها جلد نخستِ این اثر ستُرگْ در زمانِ حیات نویسنده انتشار یافت و دو جلد دیگر پس از مرگ مارکس بر پایهی پیشنویسهای مجلدهای دوم و سوم و انبوه یادداشتهای بهجا مانده از او توسط انگلس تدوین و انتشار یافت؛ با این همه، رشتهای محکم مجلدهای سهگانهی سرمایه را به هم گره میزند و پیوند فصلهای آن با یکدیگر بیهیچرو تصادفی و دلبخواهانه نیست، بلکه مطابق ضرورت و روشی معین با یکدیگر چفت شدهاند؛ روشی که در هر فصل گامبهگام حضور مییابد و هر فصل را به فصل دیگر و هر مقوله را به مقولهی بعدی مرتبط میسازد. در واقع با قرائت سه جلدِ سرمایه است که تصویری از تمامیت یک نقاشی در برابر دیدگانمان ترسیم میشود.