نقد اقتصاد سیاسی

برگزیده از بایگانی rss

تفسیری چند بر ساختار «سرمایه» / پل بِرکت ترجمه حسن آزاد

10/05/2013

تفسیری چند بر «سرمایه به طور عام و ساختار کتاب سرمایه­ی مارکس» در بحث­های اخیر بین «مارکسیست­های تحلیلی» و «اصول­گرا» در مورد اقتصاد سیاسی مارکسی، منطق دیالکتیکی در کتاب سرمایه موضوعی عمده محسوب می­شود. از یک سو مارکسیست­های تحلیلی باور ندارند که دیالکتیک در کتاب سرمایه نقشی سودمند و اساسی بازی ­کند و یا در… ادامهٔ مطلب ›

اقتصاد سیاسی کارل پولانی / آدام لاراگی

بازبینی اندیشه‌ی اقتصادی کارل پولانی / ترجمه‌ی پرویز صداقت /  اقتصاددانان و نظریه‌هایشان، همچون دولت‌ها، عمری گذرا دارند. اما به طور خاص در زمانه‌های تغییر، مردم عادت دارند به گذشته بنگرند تا چالش های جاری را روشنی بخشد. آدام لاراگی در این مقاله نقد پولانی بر لیبرالیسم بازار به طور عام و بر بازار خودتنظیم‌گر… ادامهٔ مطلب ›

معنای ماریکانا / سام اشمن و بن فاین ترجمه مازیار سمیعی

اشاره: در ۱۶ اوت ۲۰۱۲ پلیس آفریقای جنوبی معدنچیان اعتصابی ماریکانا را به گلوله بست و ۳۴ نفر از آنان را کشت. این واقعه خونبارترین سرکوبی بود که از ۱۹۶۰ به بعد در آفریقای جنوبی به وقوع می‌پیوست.سام اشمن و بن فاین، محققان دانشگاه ژوهانسبورگ، در این مقاله با بررسی جزئی صنعت پلاتین در آفریقای… ادامهٔ مطلب ›

سازمان سیاسی در گذار / هیلاری وِینرایت / ترجمه‌ فیروزه مهاجر

در شرایط تردید و دگرگونی مدام، آغاز کردن از امر خاص یاری‌بخش است. نقطه‌ی آغاز بحث من قدرت گرفتن سیریزا[1]، ائتلاف چپ رادیکال، است که ریشه در جنبش‌های مقاومت در برابر ریاضت دارد و در پارلمان یونان به حزب مخالف اصلی تبدیل شده است. توانایی سیریزا برای بخشیدن صدای متمرکز سیاسی به خشم و استیصال… ادامهٔ مطلب ›

گزینه­‌های جنبش کارگری در ایران / محمد مالجو

در خلال کشاکش­های نیروهای سیاسی متنوع از جمله برای جلوگیری از روند رو به وخامت وضعیت اقتصادی در صحنه­ی داخلیِ سیاست ایران می­توان سه سطح گوناگون و درهم­تنیده­ی نزاع سیاسی را از هم متمایز کرد. اولین سطح از نزاع سیاسی بر سر مناصب سیاسی و موقعیت­های اقتصادی است بی هیچ چالشی با شیوه­ی حکمرانی و… ادامهٔ مطلب ›

از پولانی تا پولیانا / مایکل براوُی ترجمه‌ی علی تدین

خوش‌بینی نابجا در مطالعات کار جهانی در سال‌های اخیر در میان عموم دانشمندان علوم اجتماعی، به ویژه در میان دانشوران رشته‌ی کار، موجی از علاقه به کتاب دگرگونی بزرگ کارل پولانی پدید آمده است. جای شگفت نیست چرا که خودِ پولانی از خطرات آنچه «مرامِ لیبرال» می‌نامید به ما زنهار داده بود – باور به… ادامهٔ مطلب ›

ماركس و جوامع غیرغربی، ناسیونالیسم، نژاد و قومیت / حسن مرتضوی

در مقالاتی كه به ترتیب انتشار خواهد یافت به موضوعی می‌پردازم كه هم در سنت پژوهش‌های ماركسیستی توجه چندانی به آن نشده و هم از دیدگاه منتقدان آن ویژگی بارز و ثابت ماركسیسم تلقی می‌شود.[1] به نظر بسیاری از ماركسیست‌ها ماركس فیلسوف و نظریه‌پرداز سرمایه‌داری مدرن (به مفهوم قرن نوزدهمی) است كه كشف قوانین حاكم… ادامهٔ مطلب ›

بن­‌بست قانونی تشکل­‌یابی کارگران / محمد مالجو

ابتدای دهه‌­ی هشتاد خورشیدی غالباً آغاز عروج جنبش کارگری در ایران قلمداد می­‌شود. کنش­گران چنین عروجی از یک سو فعالان کارگریِ جریان سندیکایی بودند و از دیگر سو نیز فعالانِ جریان جنبش ضدسرمایه‌­داری. این دو جریان گرچه به لحاظ نظری با هم تفاوت­‌ها و تضادهای شدیدی داشتند اما از بستر عینی مشابهی برمی­‌خاستند: ناکارآمدی­های همه­‌نوع… ادامهٔ مطلب ›

گفت‌وگو با مایکل براوُی

 /گفت‌وگوی کِوان هریس با مایکل براوُی/ مایکل براوُی یکی از مطرح‌ترین دانشمندان عرصه‌ی علوم اجتماعی در جهان امروز است. وی، قوم‌نگار، نظریه‌پرداز اجتماعی و مدافع آن چیزی است که «مارکسیسم جامعه‌شناسانه» می‌خواند. براوُی در زمینه‌ی «سیاست تولید،» یعنی فرایند کار و نحوه‌ی تفاوت ساختاری مناسبات کار و سرمایه‌ در جهان، پژوهش‌هایی میدانی در زامبیا، ایالات… ادامهٔ مطلب ›

مقاومت شهری / دیوید هاروی

/ گفت‌وگوی وینس امانیوئل با دیوید هاروی / پیش‌گفتار کتاب شهرهای شورشی را با شرح آن‌چه در دهه‌ی 1970 در پاریس تجربه کردید آغاز می‌کنید: «ساختمان‌های غول‌پیکر، بزرگراه‌ها، مسکن‌های عمومیِ بی‌روح و کالایی‌شدن انحصاریِ خیابان‌ها که تهدیدی برای بلعیدن پاریس قدیمی در خودش است… پاریس از دهه‌ی 1960 به بعد در کشاکش یک بحران وجودی… ادامهٔ مطلب ›

سرمایه‌داری جهانی و چپ / لیو پانیچ / ترجمه فیروزه مهاجر

گفت‌وگوی جیمی استرن وینر با لیو پانیچ در این گفت‌وگو لئو پانیچ درباره‌ی نقش دولت‌ها در سرمایه‌داری جهانی، همکاری نخبگان در آستانه‌ی بحران مالی 2007-2008 و امکاناتی که برای سیاست چپ در جهانی به لحاظ اقتصادی یکپارچه وجود دارد گفت‌وگو می‌کند. سرمایه‌داری به چه مفهوم سیستمی «جهانی» است؟ جهان ما هنوز عمدتاً متشکل از ملت ـ… ادامهٔ مطلب ›

تحلیل طبقاتی اعتصاب­‌های کارگران پتروشیمی ماهشهر/ محمد مالجو

ماهشهر و تهران در چهاردهم آبان 1391 دو نما از صحنه­ی نبردی عمیقاً نابرابر میان کار و سرمایه بودند، نبردی که کارگران موقتیِ مجتمع­های پتروشیمی ماهشهر کمابیش از دو سال پیش برای حذف شرکت­های پیمانکاری واسطه راه­ انداخته­اند. در ماهشهر، متعاقب اعتصاب کارگران شرکت فراورش در نهم آبان­ماه 1391، کارفرما توافق­نامه­ای را با کارگران اعتصابی… ادامهٔ مطلب ›