یادداشت 
حاکمیت و فرادستان علیه قانون و دموکراسی / آرمان ذاکری
(1)بهمناسبت تصویب حداقل مزد سال 99
کارگران بیدفاعاند. امسال ماجرای تلخ همیشگیشان، به طور عجیبی نمادین شده است. در غیبتِ «نمایندگان» کارگران، نمایندگان «کارفرمایان» و «دولت» با هم توافق کردند که مهمترین بخش از سرنوشت اقتصادی امسال کارگران یعنی «حداقل دستمزد» چه اندازه باشد: یک میلیون و هشتصد و سی و پنج هزار تومان؛ در حالی که حتی کمترین برآوردها امروز خط فقر را کمتر از سه و نیممیلیون تومان برآورد نمیکنند.

اثرگذاری متقابل سیاست و کرونا در ایران / محمد مالجو
دولت در مواجهه با شیوع ویروس کرونا در ایران هنوز به استراتژی قرنطینه روی نیاورده است و، در عوض، مجموعهی ناهمگن و متناقضی از اقدامات و خطمشیها را در دستور کار قرار داده است و گاه حتا به نظر میرسد استراتژی دولت عبارت باشد از نیل به ایمنسازی جمعیت از طریق ابتلای دوسوم جمعیت به کرونا. چرا؟ پاسخ قطعی را نمیدانیم. بااینحال، برخی قرائن و امارات از چرایی اتخاذ چنین استراتژی فاجعهباری تا حدی پرده برمیدارند.

از ایران تا شیلی: سیاستهای نولیبرالی علیه دموکراسی / آرمان ذاکری
فقط یک راهحل وجود دارد: دموکراسی؛ هرچه بیشتر دموکراسی. سیاست خارجی و داخلی و اقتصاد و انتخابات و مردم، هیچ یک از هم جدا نیستند. همه را باید به مردم واگذار کرد. بدون آزادی، بدون دموکراسی، بدون حقّ تشکلیابی و اعتراض و مذاکره، بدون دفاع از حقّ آموزش و بهداشت و مسکن و کار، بدون حقّ تصمیمگیری دربارهی اساسیترین مسائل حیات اجتماعی، هیچ مبارزهای با فساد معنادار نیست. همچنان که هیچ مقاومتی در برابر دشمن خارجی. بگذاریم مردم به میدان بیایند و جامعه را نجات دهند، با همهی تکثر و تنوع و تفاوتهایشان.

واقعیتهای شیلی / اندرو کونکاچنگ / ترجمهی احمد سیف
جمعهی گذشته در واکنش به تظاهرات گسترده، تانکها وارد خیابانهای سانتیاگو، پایتخت شیلی، شدند. شیلی، کشوری است که معروف است دارای قویترین دموکراسی و پیشرفتهترین اقتصاد در امریکای لاتین است. حتی برای شیلیاییهایی که تظاهرات در طول دهها سال گذشته را در نظر داشتهاند، این انفجار سراسری و ملی نارضایتی مردم غیر قابلانتظار بود.

تراژدی اصلاحطلبی: پایان انتخابات و آغاز انتخاب / فاطمه صادقی
کمتر حزب و جریان شناختهشدهای را میتوان برشمرد که در چنین مدت کوتاهی به این سرعت و تا این درجه سقوط کرده باشد. اصلاحطلبی از این جهت رکورد جدیدی را به ثبت رساند. جریانات سیاسیِ بیریشه، در وقت خطر آزمون خود را پس میدهند. اما به دست رقیب از پای درنمیآیند، به خودتخریبی روی میآورند.

از کودتای انقلابی تا انقلاب اجتماعی / محمد مالجو
تا جایی که به اصلیترین خصائل کودتای انقلابی بازمیگردد، چهگونه باید هم زمینهی سیاسی مساعد و هم فضای اجتماعی حاصلخیز برای برپایی سوسیالیسم را فراهم کرد؟ به عبارت دیگر، چهگونه باید تضاد عملی بین تحقق الزامات سیاسی و اجتماعی برپایی سوسیالیسم را کاهش داد و ازاین رهگذر مسیر انقلاب سیاسی به سوی تحقق انقلاب اجتماعی را هموار کرد؟ به نظر من باید پاسخ را در دو راه جست كه سنتهاي سوسياليستي متأخرتر در بخش اعظمي از جهان و ایران کمتر در اولویت قرارشان دادهاند: تمرکز بر حوزهی فرهنگ در دورهی پیشاانقلابی و تعهد به دموکراسی سیاسی در دورهی پساانقلابی.

بحران ونزوئلا و نظریهی مدرن پولی / الن براون
مشکل ونزوئلا این نیست که دولت پول چاپ کرده است تا با آن افراد را استخدام کرده زیرساخت بسازد و یا خدمات رفاهی ارایه بدهد و توسعهی اقتصادی را بیشتر کند. اگر این چنین بود دیگر نرخ بیکاری به 33 درصد نمیرسید که همچنان در حال افزایش باشد. ونزوئلا مشکلی دارد که امریکا هیچگاه نداشت و نخواهد داشت. مشکل ونزوئلا این است که بدهی سنگینی به دلار امریکا دارد یعنی به یک واحد پولی که نمیتواند آن را خودش چاپ کند.

نظم بر جهان عرب حکمفرماست / ژیلبر اشکار / ترجمهی سودابه رخش
چیزی که هشت سال پیش در تونس آغاز شد بهراستی فرایند انقلابی درازمدتی بود که تا وقتی «رژیم کهن عرب» همچنان پابرجاست از پا نمیایستد. امروز در تونس یا سودان، و بالقوه در همهی کشورهای منطقه، «انقلاب هنوز در میدان است!». چنانکه شورشیان جوان مصر پیش از آنکه با سرکوب سبعانه موقتاً ساکت شوند این شعار را فریاد میزدند. «انقلاب هنوز در میدان است!» تا انفجار بعدی که ناگزیر از راه میرسد.

اقتصاد چین در 70 سالگی / تام کلیفورد / ترجمهی احمد سیف
پیشنگری نمیکنم ولی در 2019 چین نه تنها باید اقتصادی را که نرخ رشدش دائماً کاهش مییابد مدیریت کند بلکه درگیر یک جنگ فرسایشی تجاری با امریکا هم هست. تقاضا برای بهرهمند شدن از منافع رشد، محیطزیست سالمتر، حمایتهای لازم از کار و بهداشت هرروزه پرتوانتر شنیده میشود.

چپ باید از دونالد ترامپ بیاموزد / اسلاوی ژیژک / ترجمهی حسین رحمتی
برای پایاندادن به بحران سیاسی جهانی چپ بهجای سرزنشکردن ترامپ، باید از او بیاموزد و همان کار را انجام دهد. وقتی شرایط اقتضا میکند باید بیشرمانه کار ناممکن را انجام داد و قواعد نانوشته را شکست. شوربختانه، چپ امروز از قبل از هرگونه کنش رادیکالی وحشت دارد ــ حتا زمانیکه در قدرت است تماموقت نگران است

ابداع یا آشفتهفکری اقتصادی؟ / مهرداد وهابی
پاسخ به نوشتهی محمد مالجو: مصاحبهی آقای پرویز صداقت با رادیو زمانه دربارهی اهمیت مسئلهی چپاول در فهم اقتصاد سیاسی ایران معاصر، هم توجه و هم شگفتی مرا برانگیخت.* توجه، از این جهت که همان طوری که مصاحبه گر رادیو زمانه بهدرستی ملاحظه کرده بود: «کلمهی کلیدی سخنان صداقت، «چپاول» است. او توضیح میدهد که سلب مالکیت در اقتصاد سیاسی ایران معاصر در بسیاری از موارد به شکل «چپاول» محض بوده و انباشتی از محل آن، دستکم درون خود کشور صورت نگرفته است؛ این یعنی اینکه شاهد شکلگیری نوعی سرمایهداری غارتگر بودهایم.» (کیوان مسعودی، «گفتگو با پرویز صداقت: ریشههای بحران اقتصادی امروز ایران»، رادیو زمانه، 3 شهریور 1397 برابر 25 اوت 2018).

کدام تمایز راهگشاست؟ / محمد مالجو
آقای دکتر مهرداد وهابی، استاد اقتصاد دانشگاه پاریس 13، در یادداشتی با عنوان «توضیحی دربارهی اقتصاد سیاسی چپاول»، منتشرشده بهتاریخ نهم شهریور 1397 در تارنمای وزین زمانه، در حاشیهی نکاتی که دربارهی مصاحبهی زمانه با آقای پرویز صداقت پیش کشیدهاند به «اغتشاشی» مفهومی در یکی از مقالههای اخیر من نیز اشاره کردهاند. چند روز قبلتر بهلطف آقای وهابی در مکاتبهای ایمیلی از انتقادهایشان به برخی مفهومپردازیها و ایدهها در مقالهام مطلع شده بودم. متعاقباً پاسخی اجمالی ارائه دادم که از نظر ایشان «بههیچوجه قانعکننده» نبود. یادداشت کوتاهشان در تارنمای زمانه را مغتنم میشمرم و اینجا با ایجازی کمتر اجمالاً فقط دربارهی همان تکنقدی مینویسم که گذرا آماج اشارهشان قرار گرفته است.