نقد اقتصاد سیاسی

برچسب: تاریخ عقاید اقتصادی

موریس داب: اقتصاددانی کم‌تر شناخته‌شده / احمد سیف

موریس داب احتمالاً صاحب‌نام‌ترین اقتصاددان مارکسیست بریتانیا بود که در سال 1900 به دنیا آمد، در دانشگاه کمبریج درس خواند و تا زمان مرگ در سال 1976 در همان دانشگاه به تدریس و پژوهش پرداخت. حوزه‌ی اساسی پژوهش داب درباره‌ی تاریخ تحول عقاید اقتصادی بود که با درک همه‌جانبه‌ای از مقوله‌های اقتصاد سیاسی به روایت کلاسیک‌ها توأم شده بود. یکی از عمده‌ترین قابلیت‌های داب این بود که به تجربه‌ی زندگی می‌توانست پیچیده‌ترین مقوله‌های نظری را به ساده‌ترین بیان ممکن به نحوی که برای همگان قابل درک باشد توضیح بدهد بدون این که از پیچیدگی مقوله‌ها هزینه کند.

اقتصاد پی‌یر سرافا / احمد سیف

  پی‌یر سرافا اقتصاددان نامدار ایتالیایی در پنجم اوت 1898 درتورین به دنیا آمد و در سوم سپتامبر 1983 در کمبریج درگذشت. در فاصله‌ی 1925 تا 1960 که کتاب معروف‌اش «تولید کالاها با کالاها» را منتشر کرد، درباره‌ی نقد خود برنظریه‌ی ارزش نئوکلاسیک‌ها پژوهش کرد و کوشید تا نظریه‌ی قیمت و توزیع کلاسیک‌ها را سامان‌دهی… ادامهٔ مطلب ›

مکتب وابستگی و توسعه‌نایافتگی اقتصادی/ احمد سیف

    اقتصاد توسعه» مقوله‌ی کم‌وبیش جدیدی است. از سال‌های پس از جنگ جهانی دوم است که این مقوله وارد مباحث دانشگاهی شده است. حدس‌ می‌زنم کسی را پیدا نکنید که با «توسعه»ی اقتصادی همراه و موافق نباشد. اما مشکل از آن‌جا پیش می‌آید که اگربپرسید که «اقتصاد توسعه» به‌راستی یعنی چی، بعید می‌بینم که… ادامهٔ مطلب ›

اقتصاد به روایت هیمن مینسکی / احمد سیف

در پی بحران مالی 2007، ارزش سهام در بازارهای مالی جهان سقوط کرد. مؤسسات مالی و حتی غیرمالی هم ورشکست شدند. ولی همین بحران مالی موجب شد که نام هیمن مینسکی اقتصاددان درگذشته و نه چندان مشهور دانشگاه واشنگتن ـ در سنت لویی ـ بر سر زبان‌ها بیفتد. همه می‌خواستند آثار میسنکی را بخوانند و… ادامهٔ مطلب ›

اقتصاد پساکینزی / احمد سیف

  به عنوان یک مکتب فکری، اقتصاد پساکینزی تحول نوپایی است، اگرچه بسیاری از باورها و ایده‌هایی که اقتصاددانان پساکینزی مطرح می‌کنند پیشینه‌ای قدیمی دارد. برخی ایده‌ها هست که به طور مشخص پساکینزی است ولی تا جایی که می‌دانم الگویی واحد وجود ندارد. باید افزود که همین روایت درباره‌ی دیگر مکتب‌های فکری اقتصادی هم صادق… ادامهٔ مطلب ›

اقتصاد مکتب اتریشی / احمد سیف

دیدگاه اقتصادی مکتب اتریشی را می‌توان چنین خلاصه کرد: «حذف هرگونه نفوذ و کنترل دولت برسرعرضه‌ی پول و در واقع همه‌ی اجزای نظام اقتصادی؛ تنها با این کار به بازار آزاد «واقعی» می‌رسیم». اگرچه ادعا می‌شود که مکتب اتریش از قرن 15 تاکنون حضور داشته است(1) ولی احتمالاً درواقع این مکتب اقتصادی با انتشار کتاب… ادامهٔ مطلب ›

فریدمن، لوکاس و افسانه‌ی کارآمدی بازار آزاد / احمد سیف

در میان مدافعان اقتصاد بازار آزاد میلتون فریدمن استاد فقید دانشگاه شیکاگو جایگاه ویژه‌ای دارد. برخلاف دیگر اقتصاددانانِ جریان اصلی، فریدمن به استفاده‌ی گسترده از ریاضی در بیان دیدگاه‌های خویش اعتقاد نداشت. تاجایی که خبر دارم، او حتی به بگومگوهایی که درباره‌ی «تعادل عمومی» می‌شد هم بی‌باور بود، از جمله به این دلیل که معتقد… ادامهٔ مطلب ›

اقتصاد مایکل کالسکی / احمدسیف

کالسکی احتمالاً یکی از کم‌شناخته‌شده‌ترین اقتصاددانان برجسته‌ی نیمه‌ی اول قرن بیستم است.(1) اگرچه ژورنال اقتصادی کمبریج کالسکی را اقتصاددانی هم‌ردیف با مارکس و کینز می‌داند و اگرچه بخش عمده‌ی پژوهش‌های کالسکی در حوزه‌ی اقتصاد کلان است ولی کم‌تر درس‌نامه‌ای دراقتصاد کلان پیدا می‌کنید که درآن به اقتصاد کالسکی حتی اشاره‌ای شده باشد. دراین یادداشت می‌کوشم… ادامهٔ مطلب ›

الگوی اقتصادی کینز / احمد سیف

قبل از هر چیز به موارد اختلاف کینز با اقتصاددانان کلاسیک اشاره می‌کنم.  به‌طور کلی می‌توان از سه مورد اساسی اختلاف نظر کینز و اقتصاددانان کلاسیک گفت: – در اقتصاد سرمایه‌داری پول در کوتاه‌مدت و درازمدت مهم است و پول و نقدینگی «خنثی» نیستند و تصمیم‌گیری دربخش واقعی اقتصاد از آن تأثیر می‌گیرد. – قابلیت… ادامهٔ مطلب ›

درآمدی بر اقتصاد و تحولات در اندیشه‌ی اقتصادی / احمدسیف

  زمینه‌ی تاریخی: در قرن بیستم در شرایط اقتصادی حاکم بر کشورهای عمده‌ی سرمایه‌داری تغییرات مهمی اتفاق افتاد. اگر خیلی به عقب برنگردم، درسال‌های پایانی دهه‌های 20 و 30 قرن گذشته شاهد بیکاری گسترده در بخشی از جهان و تورم در بخشی دیگر بودیم. ولی به عوض، دهه های 50 و 60 میلادی، دوره‌هایی است… ادامهٔ مطلب ›