برچسب: رابرت آلبریتون

سَبُکی تحملناپذیر بار دیالکتیک / کمال خسروی
هر تلاشی که بخواهد به هر ترفندی و تحت هر نام و پرچمی بر سرشت انتقادی و انقلابی دیالکتیک مارکس سایه اندازد، هر چند که کورسویی ناتوان باشد، به قدر همان سوسوی ناچیز و به کوتهقامتی همان بضاعت اندک به مارکس و مارکسیسم و بهمراتب مهمتر، به جنبش رهایی انسان علیه سلطه و استثمار لطمه خواهد زد. برعکس، هر تلاشی با هر توشه و توان و همتی که به روشن کردن و نقد دقیق و صریح مفاهیم «دیالکتیک» یا ویژگیهای «انتقادی» و «انقلابی» آن بپردازد، ــ چرا که جز این، شعارهایی بیحاصل و پوستههایی تهی خواهند بود ــ تلاشی است درخور نقد و بازبینی. برانگیخته با این انگیزه و با چشمداشت به این هدف است که به نقد آنچه «دیالکتیک دستگاهمند» خوانده شده است، پرداختهام و میپردازم.

جامعهی باز: روی دیگر سکهی مارکسیسم عامیانه / محمد مالجو
روز سهشنبه نوزدهم خرداد نشستی ذیل عنوان «بررسی کارنامه عزتالله فولادوند» با حضور آقایان عزتالله فولادوند، حسینعلی نوذری، محمد مالجو و داریوش رحمانیان در پژوهشکدهی تاریخ اسلام برگزار شد. ازآنجاکه سخنرانی محمد مالجو در دقایق پایانی با اعتراض خشماگین و ممانعت عملی آقای فولادوند قطع شد و ناتمام ماند، متن کامل آن سخنرانی ناتمام به… ادامهٔ مطلب ›

مسئلهی گذار از سرمایهداری / گفتوگوی سعید رهنما با رابرت آلبریتون
در ادامهی مطالب و نظراتی که دربارهی مسئلهی گذار از سرمایهداری نوشته بودم، با تعدادی از نظریهپردازان سرشناس جهانی گفتوگوهایی انجام داده و خواهم داد. هر یک از مصاحبهشوندگان متن انگلیسی نوشتهی من را خوانده و به چند مقوله سؤالات پاسخ دادهاند. این مصاحبهها، برای اولین بار در نقد اقتصاد سیاسی منتشر میشوند. سعید رهنما … ادامهٔ مطلب ›

دربارهی پیشگفتار مارکس بر ویراست اول سرمایه / فروغ اسدپور
نوشتهی حاضر تلاش میکند تا در پرتو گفتگویی انتقادی بین دیالکتیسینهای نظاممند و رئالیسم انتقادی دربارهی پیشگفتار مارکس بر ویراست اول سرمایه بحث کند. مارکس در این پیشگفتار اشارههای کوتاهی به روش خود میکند که بهنظر میرسد مبنای علمی و فلسفی سرمایه را تاحدی روشنی میبخشد. اما برای انسجامبخشیدن به این مبنای فلسفی ـ… ادامهٔ مطلب ›

دیالکتیک و شالودهشکنی در اقتصاد سیاسی / رابرت آلبریتون ترجمه فروغ اسدپور
من هنوز هم به نحوی جدی چنین میاندیشم که جهان در مرحلهی گذار از سرمایهداری است و اقتصاد سیاسی مارکسی هم کلید درک آن را در اختیار دارد و هم میتواند به استراتژیهایی شکل بدهد که میتوانند گذار به سمت و سویی مترقی را تضمین کنند. به نظرم پیشبینی مدت این گذار دشوار است، اما… ادامهٔ مطلب ›

هم علم، هم فلسفه / فروغ اسدپور
پینویس مقالهی «دولت جهانی سرمایهداری رفاه؟!» که اشارهی انتقادیِ گذرایی به دیدگاههای مقالهی «از نقد به اثبات آی» نوشتهی کمال اطهاری داشت، منجر به ارائهی پاسخی تفصیلی از وی به انتقادهای مطرحشده گردید. این پاسخ را میتوان از منظرهای متعددی نقد کرد. مثلاً میتوان به مواردی اشاره کرد که به گمان من نویسنده برداشت نادرستی… ادامهٔ مطلب ›

سرمایهداری ناب یا ماتریکس / فروغ اسدپور
هنگامی که برای نخستین بار فیلم «ماتریکس»[1] را میبینیم از دوگانگی، ابهام و رازآمیزی جهان انسانی دستخوش سرگیجه میشویم. ما نیز همراه قهرمانان فیلم بین خواب و بیداری تاب میخوریم. کدام یک از این دو جهان واقعی است؟ جهانِ ماتریکس یا جهان ویرانشدهی انسانی و سرنوشت تراژیک بشریت که مورفیوس و دوستانش تلاش دارند… ادامهٔ مطلب ›

جایگاه نظریهپرداز / فروغ اسدپور
رابرت آلبریتون [1] برای موضوع رابطهی بین هستیشناسی سرمایه با شناختشناسی آن اهمیت زیادی قائل است. در وهلهی نخست در بالاترین سطح تجرید، شناخت عمیقترین و اصلیترین ساختارهای سرمایه و پردازش مفاهیم مناسب با آن یا به عبارتی نظریهپردازی منطق سرمایه از نظر او بسیار مهم است. جایگاه نظریهپردازی مانند مارکس در همین راستا اهمیت مییابد. اگر… ادامهٔ مطلب ›

«نظام بسته» و «جامعهی سرمایهداری ناب» / فروغ اسدپور
آن نوع اقتصاد سیاسی سرمایهداری که مکتب اونو ـ سکین ـ آلبریتون (1) ترویج میکند نوعی «بازاندیشی فلسفی اقتصاد سیاسی» یا «نقد فلسفه از منظر نوع خاصی از اقتصاد فلسفی مارکسی است» (آلبریتون 1999). این نوع اقتصاد سیاسی فلسفی به هستیشناسی سرمایه، یا به عبارتی به منطق سرمایه، توجه خاصی دارد. منظور از هستیشناسی یا منطق… ادامهٔ مطلب ›

بگذار آشغال بخورند/ رابرت آلبریتون/ترجمهی کیانوش یاسایی
چهگونه سرمایهداری چاقی و گرسنگی میآفریند؟ آنچه که میآموزیم… این است که نظام سرمایهداری، خلاف کشاورزیِ عقلانی عمل میکند یا به عبارت دیگر کشاورزی عقلانی با نظام سرمایهداری ناسازگار است (اگرچه این نظام فنآوری را در کشاورزی توسعه میدهد) و آنچه نیاز دارد یا فعالیت خردهکشاورزانِ خویشفرما یا کنترل به دست تشکلهای تولیدکنندگان است (1)… ادامهٔ مطلب ›