نقد اقتصاد سیاسی

برچسب: ناسیونالیسم

در ضرورت مقابله با سلطه‌ی ناسیونالیسم در مناسبات جهانی / مهدی فتاپور

نوشته‌ی حاضر تلاش می‌کند تصویری از جهان و گرایش‌های تعیین‌کننده در هدایت روندها ارائه کند. جانب‌داری در گرایش‌های حاکم بر جهان مستقیماً انعکاس عمیق‌ترین سمت‌گیری‌های هر فعال سیاسی اجتماعی و هر حزب و نیروی سیاسی است. تحولات در ایران از روندهای جهانی تأثیر می‌پذیرد و بررسی روندها و سمت‌گیری‌ها در سطح جهان بر موضع‌گیری در قبال مسائل ایران تأثیر می‌گذارد.

نگاهی روان‌کاوانه به ملی‌گرایی / آماندا میچین / ترجمه‌ی امیرعلی علیمحمدی

ملت‌ها اغلب به‌مثابه‌ یک شاخصه‌ی ’طبیعی‘جهان امری بدیهی انگاشته می‌شوند، چیزی که همیشه آنجا بوده، یک طبقه‌بندی که بی هیچ چون‌وچرایی بدان تعلق داریم. اما، بی‌گمان، همانطور که بسیاری از محققان اشاره می‌کنند، ملت‌ها سراسر ابداع تصادفی جهان مدرن هستند.

سرزمین پدری یا سیاره‌ی مادری؟ / میشل لووی / ترجمه‌ی امید پایدار

اُفت روحیه‌ی همبستگی بین‌المللی در کمونیسم، خلأ ایدئولوژیکی را برجای نهاد که باید به‌سرعت با ناسیونالیسم پُر می‌‌شد. امروز ناسیونالیسم ـ مانند گذشته ـ با مفاهیم سیاسی بسیار متفاوتی ظاهر می‌‌شود… چه در شکل سنتی استعماری‌اش و چه به شکل هژمونی امپراتوری و یا در رایج‌‌ترین شکل آن یعنی راسیسم ضد مهاجرین،… در کشورهای جهان سوم نیز می‌‌توان اشکال واپس‌‌گرای ناسیونالیسم را مشاهده کرد که در ایدئولوژی رژیم‌‌های نظامی گوناگون (به‌ویژه در امریکای لاتین و خاورمیانه) جلوه‌گر شده‌اند.

طبقه و ملت: مسایل ناسیونالیسم سوسیالیستی / ژرژ شوارتس مانتل / ترجمه‌ی امید پایدار

قدرت ناسیونالیسم را می‌توان برحسب انعطاف‌پذیری مفهوم ملت توضیح داد که این مفهوم را می‌توان به شیوه‌های کاملاً متفاوت و با معانی سیاسی گوناگون تعریف کرد. سوسیالیسم، در تئوری و عمل، باید در برابر جذابیت و قدرت ناسیونالیسم واکنش نشان دهد. یک واکنش احتمالی، پذیرش و رشد شکلی از ناسیونالیسم چپ‌گرا بوده است و این امر عمدتاً با نمونه‌های برگرفته از افکار سوسیالیستی فرانسه، در دوره‌ی پیش از سال 1914 به تصویر کشیده می‌شود. از یک‌سو، این شکل از ناسیونالیسم سوسیالیستی چه به لحاظ نظری و چه از حیث عملی نقاط قوت خود را دارد، و از دیگر سو، بحث‌هایی برمی‌انگیزد که مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان پیچیدگی تفکیک ناسیونالیسم چپ از ناسیونالیسم راست ـ با خواست‌های ضدامپریالیستی و ضددموکراتیک‌ آن ـ به‌شمار آورد.

ماركس، جنگ داخلی آمریكا و رهایی ایرلند / حسن مرتضوی

پس از كشف آمریكا در سال 1492 موج مهاجرت‌ اروپایی‌ها به آمریكا آغاز شد، از جمله مهاجران بریتانیایی كه در نقاط مختلفی در این قاره سكنی گزیدند. قسمت بزرگی از سرزمین‌های شرقی قاره‌ی آمریکا مستعمره‌‌ی بریتانیا بود و تجار بریتانیایی با استفاده از نیروی کار رایگان بردگان نظام تجاری پرسودی را ایجاد کردند. دولت بریتانیا برای تأمین مخارج… ادامهٔ مطلب ›

رابطه‌ی رهایی ملی با انقلاب / حسن مرتضوی

/ نگاهی تاریخی به مورد روسیه و لهستان / دوره‌ی مهمی در تاریخ اروپا ــ چه غرب و چه شرق ــ وجود دارد كه طی آن حكومت‌های استبدادی بر بخش اعظم اروپا حاكم شدند. این دوره‌ی تاریخی از لحاظ زمانی كم‌و‌بیش از اواخر فئودالیسم تا ظهور و گسترش سرمایه‌داری در اروپا یعنی تقریباً از سده‌ی… ادامهٔ مطلب ›

ماركس و جوامع غیرغربی، ناسیونالیسم، نژاد و قومیت / حسن مرتضوی

در مقالاتی كه به ترتیب انتشار خواهد یافت به موضوعی می‌پردازم كه هم در سنت پژوهش‌های ماركسیستی توجه چندانی به آن نشده و هم از دیدگاه منتقدان آن ویژگی بارز و ثابت ماركسیسم تلقی می‌شود.[1] به نظر بسیاری از ماركسیست‌ها ماركس فیلسوف و نظریه‌پرداز سرمایه‌داری مدرن (به مفهوم قرن نوزدهمی) است كه كشف قوانین حاكم… ادامهٔ مطلب ›