برچسب: امانوئل والرشتاین
تنش‌های ایدئولوژیک سرمایهداری / امانوئل والرشتاین / ترجمه‌ی احسان انصاری
جهان‌روایی در برابر نژادپرستی و جنسیت‌گرایی:
دیرزمانی است سخن از آن است که جهان مدرن نخستین جهانی است که از محدوده‌ی پیوندهای تنگ و محلی به سوی برادری جهانی بشر پیش می‌رود. یا چنین سخنانی تا دهه‌ی 1970 مرتباً در گوش ما خوانده می‌شد. از آن زمان تاکنون دیگر پی برده‌ایم که خودِ آموزه‌ی جهان‌روایی، حتی از حیث اصطلاحی نیز، مشکل‌آفرین است. برای مثال عبارت: برادری بشر (Man) از آن رو که جنسیتی مذکر دارد، جملگی افراد جنس مؤنث را نادیده گرفته یا آن‌ها را به درجه‌ی دوم، تنزل میدهد. به‌راحتی می‌توان مثالهای زبان‌شناختی متعددی آورد که حاکی از تنش درونی میان تداوم مشروعیت جهان‌روایی و تداوم واقعیت (مادی و ایدئولوژیکی) نژادپرستی و جنسیت‌گرایی در دنیای مدرن هستند.
امانوئل والرشتاین (1930-2019)
امانوئل والرشتاین، جامعه‌شناس مارکسیست و پایه‌گذار تحلیل سیستم‌های جهانی، سی‌ویکم اوت (برابر با شنبه نهم شهریورماه) درگذشت. والرشتاین، زاده‌ی سال 1930 در نیویورک، بعد از پایان دبیرستان در دانشگاه کلمبیا ادامه‌ی تحصیل داد و تحصیلات تکمیلی خود را در همین دانشگاه ادامه داد. والرشتاین که مطالعات خویش را از بررسی اقتصاد کشورهای افریقایی آغاز کرده بود طی بیش از نیم قرن فعالیت علمی در دانشگاه‌های مختلف جهان به تدریس و تحقیق پرداخت و علاوه بر آن با جنبش‌های اجتماعی جدید نیز در ارتباط و تعامل بود.
چرا و چه‌گونه مقاومت کنیم؟ / امانوئل والرشتاین
آن‌چه «مقاومت» به‌مثابه‌ی یک جنبش باید در نظر داشته باشد این واقعیت است که ما در میانه‌ی یک گذار ساختاری تاریخی از نظام جهانی سرمایهداری که حدود 500 سال است در آن زندگی کرده‌ایم به یکی از دو نظام جایگزین هستیم ـ یک نظام غیرسرمایه‌داری که همه‌ی بدترین ویژگی‌های سرمایهداری (سلسله‌مراتب، بهره‌کشی و قطبی‌شدن) را دارد و متضاد آن، نظامی که نسبتاً دموکراتیک و برابری‌طلبانه است. من این مبارزه را بین روحیه‌ی «داوس» و روحیه‌ی «پورتو آلگره» می‌نامم.
چین و ایالات متحده: شرکای درازمدت / امانوئل والرشتاین
اغلب سیاستمداران، روزنامه‌نگاران، و تحلیل‌گران دانشگاهی روابط چین و ایالات متحده را، به‌ویژه در آسیای شرقی، رقابتی خصمانه توصیف می‌کنند. موافق نیستم. من معتقدم که دست‌یابی به توافق درازمدت با دیگری در رأس دستورکار ژئوپلتیک هردو کشور است. هسته‌ی اصلی اختلاف نظر این است که کدام یک از این دو شریک آتی دست بالا را داشته باشد.
جهان در دوران ترامپ / امانوئل والرشتاین
اجازه دهید بحث را این‌گونه آغاز کنم که 95 درصد سیاست‌هایی که دونالد ترامپ در نخستین سال کارش دنبال خواهد کرد مطلقاً وحشتناک است، بدتر از آن‌چیزی است که پیش‌بینی می‌کردیم. هم‌اکنون می‌توان در انتصاب‌های مهمی که انجام داده این را مشاهده کرد. در عین حال، وی احتمالاً گرفتار مشکلاتی جدّی خواهد شد.
امریکا و جهان بعد از ترامپ / امانوئل والرشتاین
پیروزی ترامپ تقریباً همه را شگفت‌زده کرد. می‌گویند حتی ترامپ هم شگفت‌زده شد. البته امروز همگان آن‌چه را که رخ داده تبیین می‌کنند، اگرچه تبیین‌ها متفاوت است. همگان از شکاف‌هایی صحبت می‌کنند که این انتخابات در بدنه‌ی سیاسی امریکا پدید آورد (یا بازتاب آن بود؟). قصد ندارم که به این فهرست دور و دراز تحلیل دیگری اضافه کنم و تا همین حالا هم از خواندن آن‌ها خسته شده‌ام. صرفاً می‌خواهم روی دو مسئله متمرکز شوم: پی‌آمدهای پیروزی ترامپ اولاً برای ایالات متحده و ثانیاً برای قدرت ایالات متحده در بقیه‌ی جهان.
سوریه: گرایش دوگانه‌ی ترکیه / امانوئل والرشتاین
در میان تغییرات بسیار و همواره تحول‌یابنده‌ی سیاست‌ها و ائتلاف‌های ژئوپلتیکی در کشورهای مختلف خاورمیانه معمولاً اطمینان وجود داشت که هدف‌های اصلی بازیگران اصلی، هم در سطح منطقه و هم در بیرون منطقه، چیست. این امر در مورد سوریه‌ی امروز صادق نیست. سه‌گانه‌ای به سیاست امروز سوریه شکل می‌بخشد: حامیان رژیم بشار اسد، حامیان خلیفه… ادامهٔ مطلب ›
تنش‌های ایدئولوژیک سرمایهداری / امانوئل والرشتاین / ترجمه احسان پورخیری و هیمن برین
/ جهان‌شمول‌گرایی در مقابل تبعیض نژادی و تبعیض جنسی / از دیرباز به ما گفته‌اند که جهان مدرن نخستین جهانی است که قصد دارد به فراسوی مرزهای وابستگی‌های محدود محلی دست یابد و برادری جهانی آدمیان را ابلاغ کند. یا دست‌کم تا دهه‌ی 1970 به ما چنین می‌گفتند. از آن هنگام به این سو، متوجه… ادامهٔ مطلب ›
امانوئل والرشتاین و پایان سرمایهداری / پرویز صداقت
امانوئل والرشتاین، پایه‌گذار تحلیل‌های سیستمی ـ جهانی، در سال‌های اخیر دایماً تأکید کرده که سرمایهداری به پایان عمر تاریخی خود رسیده است. در این مقاله، نخست کوشش کرده‌ام عناصر و اجزای دستگاه فکری والرشتاین، یعنی تحلیل سیستمی ـ جهانی را بازگو و در ادامه چکیده‌ی استدلال او در مورد اتمام تاریخی عمر سرمایهداری طی چند… ادامهٔ مطلب ›
نظامیان در قدرت / امانوئل والرشتاین
معمولاً به قدرت رسیدن نظامیان خبر بدی است. در مصر، از 1952 ارتش قدرت اصلی بوده است. برکناری پرزیدنت محمد مرسی به دست ارتش مصر کودتا نبود. کسی نمی‌تواند علیه خودش به کودتا دست بزند. آن‌چه رخ داد صرفاً این بود که ارتش روش اداره‌ی خود را تغییر داد. مدت زمانی کوتاه، ارتش اجازه داده… ادامهٔ مطلب ›
چپ و مصر / امانوئل والرشتاین
/ چپ جهانی و آشوب در مصر / عنوان این یادداشت خود پرسشی را مطرح می‌کند. چپ چیست یا کیست؟ توافق چندانی بر سر این موضوع وجود ندارد. من از این اصطلاح برای دربرگرفتن تمامی گروه‌های که ادعا می‌کنند بخشی از چپ یا دست‌کم چپِ میانه هستند استفاده می‌کنم. این البته گروه گسترده‌ای است. در… ادامهٔ مطلب ›
شورش در همه جا / امانوئل والرشتاین
به دنبال شورش کنونی در ترکیه شورشی حتی بزرگ‌تر در برزیل پدید آمد که به نوبه‌ی خود به دنبالش شاهد شورشی در بلغارستان بودیم که کم‌تر به آن توجه شد اما همان قدر واقعیت داشت. البته، این شورش‌ها نخستین شورش‌ها نیستند اما تازه‌ترین شورش‌ها در مجموعه‌ای از چنین رخداد‌هایی در سال‌های اخیر بودند. شیوه‌های بسیاری… ادامهٔ مطلب ›
نقد اقتصاد سیاسی 