نقد اقتصاد سیاسی

نظام جهانی rss

اهمیت فوتبال در اقتصاد جهانی در عالم‌گیری کرونا / آسو جواهری

24/01/2021

آسو جواهری، داور بین‌المللی فوتبال و پژوهشگر اجتماعی، ازآن‌رو که در زمینه‌ی جامعه‌شناسی ورزش و مطالعات جنسیت و اقتصاد سیاسی ورزش نیز فعالیت می‌کند، توسط کمیته‌ی داوران تهدید به محرومیت شده و اکنون مدت‌هاست که ابلاغی برای قضاوت در لیگ نداشته است. ‎تازه‌ترین یادداشت او برای سایت نقد اقتصاد سیاسی را می‌خوانیم تا شاید علت برآشفتن مسئولان فوتبال از نوشته‌های وی را دریابیم. – نقد اقتصاد سیاسی 

دیگر نمی‌توان صبر کرد / نوام چامسکی / ترجمه‌ی محمود حایری

در سنوات اخیر من کلاس‌هایم را به‌سادگی با اشاره به این نکته به دانشجویان آغاز می‌کنم که آنها باید چیزی را انتخاب کنند که در تاریخ بشرسابقه ندارد. آنها باید تصمیم بگیرند که آیا جامعه‌ی انسانی سازمان‌یافته قراراست زنده بماند یا خیر. حتي وقتي نازی‌ها هم در قدرت درحال گرگ‌تازی بودند نیازی نبود تا با این انتخاب مواجه شوید. اما حالا مجبورید .

بحران جهانی سرمایه‌داری و پدیده‌ای به‌نام ترامپ / کریم پورحمزاوی

ترامپ شاید اگر هم می‌خواست به نتیجه‌ی انتخابات تمکین نکند و به سمت قبضه کردن قدرت پیش رود، توزیع قدرت اقتصادی بین نخبگان آمریکایی و ساختار سیاسی در آن کشور این اجازه را به او نمی‌دهد. ولی برای کشورهایی که با ظرفیت‌های بسیار کم‌تر اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند این مصونیت وجود ندارد. ازاین‌رو در بحران سرمایه‌داری کنونی شاید شاهد ظهور نظام‌های فاشیستی به‌خصوص در کشورهای در حال توسعه باشیم.

انتخابات امریکا و پی‌آمدهای آن برای خاورمیانه / یاسمین میظر

باید با کسانی که می‌گویند برای خاورمیانه اصلاً تفاوتی بین بایدن و ترامپ وجود ندارد، مخالفت کرد. در درازمدت شاید این تفاوت‌ها آن‌قدر مهم نباشد، اما اگر پناهنده‌ی فلسطینی‌ باشید که اکنون سه سال است امکانات مالی‌تان بسیار اندکی دارد، این تفاوت محسوس خواهد بود. یا مثلاً اگر زندانی سیاسی در ترکیه باشید ممکن است فشار بایدن تأثیرگذار باشد. در مورد ایران نیز شاید بتوان انتظار داشت تحریم‌های ایران در مقطعی کم‌تر بشود و یا دست‌کم روند افزایش شتابان تحریم‌ها متوقف شود، اما نمی‌توان در این مورد برآوردهای دقیقی داشت.

آخر بازی برای دونالد ترامپ / جودیت باتلر / ترجمه‌ی شیرین کریمی

بر سر این‌که دونالد ترامپ خروجی سریع و بزرگ‌منشانه نخواهد داشت، هیچ‌وقت بحثی نبوده است. برای بسیاری از ما مسئله فقط این بود که ترامپ در دوره‌ی سقوطش چقدر مخرب خواهد شد. می‌دانم «سقوط» معمولاً درباره‌ی پادشاهان و مستبدان به کار می‌رود، ولی ما در همان نمایش هستیم با این تفاوت که اینجا پادشاه دلقک هم هست و مردِ صاحب‌قدرت  کودکی عصبی است که  هیچ بزرگ‌تر عاقلی همراهی‌اش نمی‌کند.

به‌سوی اقتصاد پسانولیبرالی در بریتانیا / احمد سیف

به‌اصطلاح «معمای» بهره‌وری، مشکلی است که ریشه در ساختار معیوبی دارد که با سلطه‌ی روایت نولیبرالی براقتصاد جهان جاری شده است. با پاول کروگمن موافقم که ممکن است در کوتاه‌مدت «بهره‌وری اصلاً چیزی نباشد» ولی در میان‌مدت و در درازمدت «بهره‌وری یعنی همه چیز». به این ترتیب به اعتقاد من این اساسی است که سیاست‌پردازان باید به هرآن‌چه که لازم است تا این مقوله به‌درستی مدیریت شود اقدام کنند. چون واقعیت این است که اگر این مشکل حل نشود، همه‌ی آحاد جامعه از آن متأثر خواهند شد.

کرونا و نظریه‌ی مارکسیستی تورم / مایکل رابرتز / ترجمه‌ی رسول قنبری

به‌لحاظ تجربی نادرستی نظریه‌های جریان اصلی تورم اثبات شده است؛ و در نتیجه اقتصاد جریان اصلی درمورد آنچه که باعث تورم در قیمت کالاها و خدمات می‌شود دچار سردرگمی است. می‌خواهم استدلال کنم که نظریه‌های جریان اصلی تورم بسیار متزلزل‌اند، چرا که بر اساس قانون ارزشی که در شیوه‌ی تولید سرمایه‌داری عمل می‌کند، تدوین نشده‌اند. نظریه‌های پول‌گرایی و کینزی به‌همین دلیل محکوم به شکست‌اند.

کودتایی برای چپاول منابع طبیعی / گفت‌وگو با لوییس آرسی / ترجمه‌ی شادی انصاری

در انتخابات اخیر در بولیوی لوییس آرسی یا آن‌گونه که مردم بولیوی او را می‌نامند «لوچو» کاندیدای حزب «جنبش به‌سوی سوسیالیسم» قاطعانه برنده شد. وی در سال‌های 2006 تا 2019 در دولت اوو مورالس وزیر اقتصاد و معمار معجزه‌ی اقتصادی بولیوی در رشد اقتصادی بالا و کاهش سریع و گسترده‌ی فقر در همین دوره بود. «لوچو» در گفت‌وگوی حاضر دلایل اصلی کودتای سال گذشته در بولیوی و نیز چشم‌اندازهای موجود را تشریح می‌کند.

خطیرترین لحظه‌ی تاریخ / نوام چامسکی / ترجمه‌ی یوسف نوری‌زاده

به‌مناسبت انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا:
در لحظه‌ی حساسی به سر می‌بریم؛ لحظه‌ای که در حقیقت در تاریخ بشریت منحصر به فرد است. لحظه‌ی تلاقی بحران‌هایی در اوج وخامت. به معنی واقعی کلمه پای سرنوشت تجربه‌ی بشری در میان است. در هفته‌های آتی در قدرت‌مندترین کشور تاریخ بشریت، یعنی ایالات متحده امریکا، اوضاع به مرحله‌ی حادی خواهد رسید. امریکا بر دنیا تسلط دارد. این کشور تحت رهبری فعلی نه تنها به هنجارهای منشِ متمدنانه به طور کامل پشت پا زده است، بلکه حقیقتاً بقای جامعه‌ی انسانیِ سازمان‌یافته را تهدید می‌کند.

تبلیغ، ایدئولوژی و هنر / آرنولد هاوزر / ترجمه‌ی فرشته مولوی

هدف هنر برانگیختن است: بیدارکردن عاطفه و برانگیزاندن کنش موافق یا مخالف در بیننده، شنونده یا خواننده. اما برانگیختن کنش آدمی به‌‌ چیزی بیش از بیان صرف احساس‌ها، تقلید تکان‌دهنده‌ای از واقعیت، یا ساختمان زیبا و خوشایندی از واژه‌ها، نواخت‌ها و یا سطر‌ها نیاز دارد: این کار مستلزم بودن نیروهایی در پس آن احساس و فرمی است که گرچه همزمان و هماهنگ با فن‌های هنری فرمی و تقلیدی و عاطفی هنرمند سر ‌برمی‌دارند، با آن‌ها تفاوت بنیادی دارند.

روند کاهنده‌ی رشد بهره‌وری کار و روند فزاینده‌ی نابرابری / احمد سیف

بیش از ده سال از بحران مالی اقتصاد جهان گذشته است. با همه‌ی ادعاها اقتصاد جهان حال و روز خوشی ندارد. در کشورهای پیشرفته سرمایه‌داری نرخ رشد هم‌چنان از روند تاریخی‌اش کمتر است و در کشورهای نوظهور هم شاهد کاهش نرخ رشد هستیم… آن‌چه بر نگرانی‌ها می‌افزاید این است که روند کاهش‌یابنده‌ی نرخ رشد بهره‌وری کار با افزایش نابرابری درآمدی و ثروت و نیک‌بختی به‌طور کلی هم‌زمان شده است. … دراین مقاله بحث خواهیم کرد که باید نگاه همه‌جانبه‌تری به مقوله‌ی رشد اقتصادی، رشد بهره‌وری کار و هم‌چنین نابرابری داشته باشیم. رشد اقتصادی باید برخلاف آن‌چه که در چهار دهه‌ی گذشته بود، رشدی فراگیرنده و جامع باشد.

معمای بهره‌وری: روایت یک دور تسلسل / احمد سیف

از هنگام بحران بزرگ جهانی سال 2008 به این سو، روند نزولی نرخ رشد بهره‌وری یکی از مسائل جدی مورد توجه پژوهشگران بوده است. آن چه وارسیدن این روند نزولی را بااهمیت می‌کند این است که نه فقط در کشورهای سرمایه‌داری پیشرفته بلکه در کشورهای نوظهور هم شاهد این روند نزولی هستیم. واقعیت این است که نرخ رشد اقتصادی جهان هم در پی‌آمد همین روند نزولی به میزان ناچیزی رسیده است. به‌طور کلی این مورد قبول همگان است که عمده ترین نیروی محرک رشد بهره‌وری که به نوبه‌ی خود پیش‌شرط رشد تولید ناخالص داخلی سرانه هم هست، فناوری‌های تازه و بدیع است. در عین حال، «تحول چشمگیر فناوری» و «روند نزولی رشد بهره‌وری» هم‌زمان شده و درواقع به صورت معمایی درآمده است که باید توضیح داده شود.