برچسب‌ها: خسرو صادقی بروجنی
«کِرالا» علیه «کرونا» / سامانتا آگاروال / ترجمه‌ی خسرو صادقی بروجنی
بررسی تجربه‌ی موفق حزب کمونیست هند (مارکسیست) در ایالات کرالای هند برای مقابله با ویروس کرونا
نرخ استثمار (مورد آیفون) / مؤسسه‌ی تحقیقات اجتماعی تری کونتیننتا / ترجمه‌ی خسرو صادقی بروجنی
نرخ استثمار یکی از مهم‌ترین مفاهیم در نظریه‌ی مارکس است. در این گزارش تحلیلی، به‌مدد چارچوب و مفاهیم این نظریه، تولید آیفون – یک کالا- بررسی می‌شود. هدف، محاسبه‌ی میزان استثمار کارگران برای تولید این کالا است. به عبارت دیگر، با روشی گام‌به‌گام با شناخت فرایند تولید معاصر سرمایه‌داری و به‌یاری مفاهیم اقتصاد سیاسی، نرخ استثمار در تولید آیفون محاسبه می‌شود.
مارکس همانند بسیاری از اندیشمندان حساس دوران خود نگران وضعیت ناگوار کارگران کارخانه و فعالیت اتحادیه‌های کارگری‌شان بود. واضح بود که کارگران تولیدکننده‌ی کالا در کارخانه‌ها خودشان را ناتوان از این می‌یافتند تا پولی را برای ارتقای سطح زندگی‌شان ذخیره کنند؛ در حالی که کارخانه‌داران پولدارتر می‌شدند و هر سال که می‌گذشت نابرابری میان کارخانه‌داران و کارگران بیش‌تر می‌شد. امروز نیز شرایط مشابهی همانند آنچه مارکس توصیف کرد وجود دارد. شرکت‌های بزرگی مانند اپل رونق می‌یابند، در حالی‌که کارگران در کارخانه‌های چینی سازنده‌ی اپل دستمزد پایینی می‌گیرند و شرایط کاری سختی دارند.
ما در این مطلب رئوس کلی روند تولید معاصر را که به آیفون منجر می‌شود و از تولید آیفون تا طرز کار درونی سود و استثمار را ترسیم و بررسی می‌کنیم. اما نه فقط به آیفون و اپل بلکه به‌طور ویژه‌ای بیش‌تر به تحلیل مارکسیستی نرخ استثمار و [نقش آن] در رقابت تولید چنین ابزارهای الکترونیکی پیچیده‌ای توجه داریم. به باور ما ضروری است یاد بگیریم نرخ استثمار چه‌گونه محاسبه می‌شود تا بدانیم کارگران دقیقاً چه میزان از کل ثروت اجتماعی تولید شده در هر سال را به دست می‌آورند.
بازتولید فساد و خودکامگی در ایران معاصر / خسرو صادقی بروجنی
مروری بر کتاب «نگاهی با دوربین به اقتصاد ایران» نوشته‌ی احمد سیف: کدام عوامل تاریخی، ساختاری و سیاسی منجر به تعمیق توسعه‌نیافتگی در ایران شده و در هر دوره‌ی زمانی کدام دسته از عوامل نقش مهم‌تری ایفا کرده‌اند؟ احمد سیف، در تازه‌ترین کتاب خود با عنوان «نگاهی با دوربین به اقتصاد ایران» تلاش کرده به این پرسش‌ها پاسخ دهد. در نوشته‌ی حاضر تلاش شده که با مرور مباحث کتاب «نگاهی با دوربین به اقتصاد ایران» نوشته‌ی احمد سیف، ویژگی‌های تعیین‌کننده‌ی نظام‌های اقتصادی معاصر در ایران را که به بازتولید فساد و خودکامگی در ایران معاصر منتهی شده‌اند برشماریم.
در میان دو طیف نظری، آنان که صرفاً عوامل برون‌زا را مسبب توسعه‌نیافتگی کشورها می‌دانند و آنانی که با تأکید بر عوامل درون‌زا بر طی کردن مسیر کشورهای پیشرفته برای دست‌یابی به توسعه تأکید دارند، کسانی هستند که ضمن انتقاد از هر دو دیدگاه، با تحلیل مستقل از وضعیت یک کشور به بررسی ریشه‌های عقب‌ماندگی و توسعه‌نیافتگی آن می‌پردازند. احمد سیف نیز ریشه‌ی توسعه‌نیافتگی ایران را صرفاً حضور مداوم کشورهای استعماری و دخالت‌های آنها در امور داخلی نمی‌داند و همانند فرهنگ‌گرایان نیز همه‌ی مشکلات را به گردن فرهنگ مردم و ساختار سیاسی داخل کشور نمی‌اندازد بلکه با نگاهی جامع و ژرف هر دو دسته از نظریات مذکور را به کار می‌گیرد و در هر دوره‌ی تاریخی به نقش مؤثر آنها می‌پردازد.
اول ماه مه زیر آوار! / خسرو صادقی بروجنی
در آستانه‌ی اول ماه مه، روز جهانی كارگر، بیش از 300 كارگرِ تولید كننده‌ی پوشاك در پی بی‌توجهی كارفرمایشان در زیر ساختمانی هشت طبقه مدفون شدند و جان باختند. این واقعه در رسانه‌های جریان رسمی، واقعه‌ای محلی و در ارتباط با حوادث شغلی روایت می‌شود. در این روایت نه از جهانی‌سازیِ كار و سرمایه صحبتی… ادامهٔ مطلب ›
الگوی نولیبرالی اشتغال زنان/ خسرو صادقی بروجنی
/ به مناسبت هشتم مارس، روز جهانی زن/ نابرابری جنسیتی همچون دیگر نابرابری‌های اجتماعی ریشه در جهانی‌سازی و تحولات چند دهه‌ی اخیر ندارد و پیش از آن نیز وجود داشته است. اما روند جهانی‌شدن و گفتمان نولیبرالی حاکم بر آن، همچون دیگر عرصه‌های نابرابری، بر نابرابری جنسیتی نیز تأثیر داشته است. آثار جهانی‌سازی بر زنان… ادامهٔ مطلب ›
زدودن خرافه‌های علم اقتصاد / خسرو صادقی بروجنی
«هدف از مطالعه‌ی علم اقتصاد این نیست که یک رشته جواب حاضر و آماده برای پرسش‌های اقتصادی به دست آوریم. بلکه یادگیری این موضوع است که چه‌طور فریب اقتصاددانان را نخوریم» جون رابینسون، اقتصاددان بریتانیایی. «علم اقتصاد سه کارکرد دارد: تلاش برای فهم چگونگی کارکرد یک نظام اقتصادی، ارائه‌ی طرح‌هایی برای بهبود آن،… ادامهٔ مطلب ›
