نقد اقتصاد سیاسی

برچسب: محیط زیست و سرمایه داری

انتشار دی‌اکسیدکربن و تغییرات آب‌وهوایی / دیوید هاروی / ترجمه‌ی حسین رحمتی

به‌مناسبت ‌بیست‌وششمین کنفرانس آب‌وهوایی سازمان ملل در گلاسکوی اسکاتلند درباره‌ی محیط زیست
___________________
ما با وضعیتی مواجه‌ایم که در آن، بقای سرمایه‌داری در گروی تداوم پروژه‌ی گسترش‌گرایانه‌ در تمام کشورها به هزینه‌ی انتشارِ شدیدتر کربن دی‌اکسید است. اما باید تأکید کنم که مشکل˙ غلظتِ از پیش موجود کربن دی‌اکسید است. جامعه‌ی جهانی باید هرچه زودتر به این مشکل بپردازد و این در گروی به چالش کشیدن نیروی پیش‌برنده‌‌ای است که در پس این مشکل نهفته است: نرخ‌‌های بی‌پایان و مرکب انباشت سرمایه

پس از آن‌که آخرین درخت جان سپرد / محمد صفوی

بحران محیط زیست به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بحران‌های موجود در کشور ما و جهان در اوج قرار دارد. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که بیش از نیمی از جنگل‌های جهان در مقام شش‌های تنفسی کره‌ی زمین که منزل‌گاه انواع ارگانیسم‌های زنده‌ی جهان هستند از بین رفته‌اند. و جهان بیشترین گرمایش زمین، کم آبی، انقراض فزاینده‌ی گونه‌های زیستی، ذوب شدن یخ‌های قطبی، فرسایش خاک، بیابان‌زایی، سیل، قحطی، نابودی تدریجی دریاچه‌ها و تخریب صخره‌های مرجانی را تجربه می‌کند.

اکوسوسیالیسم از والتر بنیامین تا هوگو بلانکو / میشل لووی / ترجمه‌ی محمدرضا جعفری

اکوسوسیالیسم گرایشی است سیاسی مبتنی بر یک بینش ذاتی: حفظِ تعادلِ بوم‌شناختیِ (اکولوژیکی) کره‌ی زمین و بنابراین حفظِ محیطِ زیستِ مناسب و مطلوب برای گونه‌های زنده، از جمله خودِ ما، با منطقِ توسعه‌طلب و مخربِ نظامِ سرمایه‌داری سازگاری ندارد. پی‌جوییِ رشد در کوتاه‌مدت زیر سایه‌ی همایونی سرمایه– در دهه‌های آینده- منجر به یک فاجعه‌ی بی‌مثال در تاریخ انسانی خواهد شد: گرمایشِ جهانی.

درختان هم سخن می‌گویند / محمد صفوی

گزارشی از تجربه‌ی علمی سوزان سیمارد:
هشدارهای مکرر جامعه‌ی علمی، اقلیم‌شناسان و گزارش‌های سازمان ملل متحد در مورد خطرات ناشی از تغییرات اقلیمی گرمایش زمین، و حضور میلیونی مردم در سراسر جهان در جنبش دادخواهی علیه انقراض طبیعت نشان می‌دهد که جامعه‌ی انسانی در رابطه با زیست‌بوم خود به آستانه‌ی فاجعه نزدیک تر شده است.

انرژی، رشد اقتصادی و بحران زیست‌محیطی / ارالد کولاسی / ترجمه‌ی هومن کاسبی

آیا رشد اقتصادی می‌تواند تا همیشه ادامه پیدا کند؟ این پرسش نسبتاً ساده، سرگیجه‌های فکری برای سرمایه‌داری مدرن به وجود آورده است. کارل مارکس در گروندریسه استدلال کرد که سرمایه نمی‌تواند هیچ حد و مرزی را تحمل کند. مراد او این بود که رانه‌ برای رشد و جست‌وجوی بازارهای جدید، هر دو برای بقای سیاسی و اقتصادی سرمایه‌داری ضروری هستند. در این پرتو، دلالت‌های تلویحی این سؤال، چیزی را در مایه‌های چالشی وجودی برای نظم کنونی می‌نمایاند. سرمایه‌داری نمی‌تواند به وجود هیچ حد و مرز طبیعی بر رشد اقتصادی اذعان کند، چرا که به معنای اذعان به مرگ نهایی خود خواهد بود. اکثر رهبران سیاسی و اقتصاددانانی که از نظم فعلی حمایت می‌کنند، برای حفظ این ادعا که سرمایه‌داری بازنمود نظامی شبه-ابدی و شکست‌‌ناپذیر است، شروع به نقل مجموعه روایت‌های پیچیده‌ای درمورد رابطه میان اقتصادهای انسانی و جهان طبیعی کرده‌اند.

بوم‌شناسیِ اقتصاد سیاسی مارکسی / جان بلامی فاستر / ترجمه‌ی رضا میرزاابراهیمی

گسست متابولیک رابطه‌ی انسان با زمین، که مارکس در قرن نوزدهم مطرح کرد، امروزه در گسست‌های متابولیکی بسیاری که از مرزهای بین انسان و کره زمین فراتر رفته بروز و ظهور پیدا کرده است. مقیاسِ تولید دیگر تنها مقصر نسخه‌ی امروزی بهره‌برداری بیش‌ازحد سرمایه‌داری نیست، بلکه ساختارِ تولیدْ تقصیر بیش‌تری به گردن دارد. «چنین چیزی دیالکتیک فرآیندهای تاریخی است»….

بحران زیست‌محیطی از ایران تا مکزیک / گردآوری و ترجمه: مانیا بهروزی

یادداشت مترجم: مجموعه گزارش‌هایی که در متن حاضر گردآوری و ترجمه شده‌اند، برخی اطلاعات و تجربیات مربوط به بحران آلودگی هوا در کلان‌شهر مکزیکوسیتی را از زبان کارشناسان رسمی، فعالان تشکّل‌های مردم‌نهاد (ان.جی.اُ.) و کنشگران اجتماعی بازگو می‌کند که در لابه‌لای آن‌ها گاهی صدای مردم عادی (از ساکنین شهر) هم روایت می‌شود. هدف اولیه از… ادامهٔ مطلب ›

بوم‌شناسی سیاسی / جیمز گرین‌برگ و توماس پارک / ترجمه مانیا بهروزی

چنان‌که یک ضرب‌المثل چینی می‌گوید: «وقتی کاسبی کساد است، مغازه را رنگ کن!» به نظر می‌رسد علوم اجتماعی به طور بی‌پایانی در حال رنگ‌آمیزی مغازه‌‌های خود مطابق با مُدهای تازه هستند، با این حالْ کاسبی همچنان کساد است. برخی چنین استدلال می‌کنند که زمان آن رسیده که کل این مغازه‌ها را ویران کنیم[۱]. سایرین چنین… ادامهٔ مطلب ›

مارکسیسم و بوم‌شناسی / دیوید شوارتزمن / ترجمه مانیا بهروزی

مقدمه‌ی مترجم: در پاییز سال ۱۹۹۶ نشریه‌ی «دانش و جامعه» (Science & Society) یکی از مجلدهای خود (جلد ششم از شماره‌‌ی سومِ پاییز ۱۹۹۶) را به بررسی بحران زیست‌محیطی اختصاص داد. در این ویژه‌نامه مقالات تعدادی از پژوهشگران سرشناس حوزه‌ی بوم‌شناسی انتقادی (با گرایش‌های مارکسیستی و یا «بوم‌شناسی‌ِ ژرفا-نگر» deep-ecology) گردآوری شده است. «دیوید شوارتزمن»… ادامهٔ مطلب ›