برچسب: بدیل سرمایه داری
کمون پاریس و مفهوم «جامعه‌ی بدیل» / علی رها
کمون پاریس حرکتی از پایین، از سوی پراکسیس، بود. هیچ‌کس چنین تحولی را پیش‌بینی نکرده بود. کمون محصول یک جنبشِ خود-انگیخته‌ی اجتماعی بود. در این حرکت در عین حال در یک بُعد کاملاً نوین، یک نظریه، درون‌ماندگار بود. زمانی که اندیشه‌ی انقلابی چالش تئوریِ مستتر در یک جنبش نوپا را ملاقات کند، مرحله‌ی جدیدی از شناخت گشوده می‌شود.
ضرورت کنش جمعی برای غلبه بر تنگنای جمعی ناشی از کرونا / دیوید هاروی / ترجمه‌ی حسین رحمتی
از منظر تفکر ضدّ سرمایه‌داری، به وضعیت بغرنج کنونی چطور باید اندیشید؟[1] آیا امکان ساختن جامعهای بدیل هست که در آن، به جای لشکر بیکاران جویای کار از یک‌سو، و اجبار به تن دادن به کارهای طاقت‌فرسا، فرساینده و غیرانسانی از سوی دیگر و نیز کابوس همیشگی از دست‌دادن شغل، همه از امکان کار آن هم نه روزانه 12 ساعت یا بیش‌تر، بلکه 6 ساعت برخوردار باشیم، و در عین حال، نیازهای ضروری‌مان اعم از خوراک و مسکن، آموزش و بهداشت تأمین و تضمین شوند و این امکان را به دست آوریم که مابقی زمان‌مان را به میل خودمان و برای انجام کارهایی که خود دوست داریم اختصاص دهیم؟ اگر این امکان هست، چه موانعی نمی‌گذارند محقق شود؟ دیوید هاروی در یادداشت زیر به این پرسش و امکان ساختن جامعهای بدیل از خشت‌ها و آجرهای که جامعه‌ی امروز می‌پردازد.
مسأله خود سرمایه‌داری است / جورج مونبیو / ترجمه‌ی محمود حایری
در بخش اعظم دوره‌ی جوانی‌ام «سرمایه‌داری شرکتی»، «سرمایه‌داری مصرف‌کننده»، «سرمایه‌داری رفاقتی» را سخت به‌باد انتقاد می‌گرفتم. مدت‌ها طول کشید تا بفهمم مشکل، صفت آن نیست بلکه خود آن پدیده است.
در جست‌وجوی ناکجاآباد / پرویز صداقت
هر تلاش برای بدیل‌سازی ترقی‌خواهانه باید قبل از هر چیز تبیین درستی از علت شکست جنبش‌های انقلابی و تجارب رفرمیستی قرن بیستم ارائه کند. از سوی دیگر باید به این سؤال پاسخ دهد که با توجه به تغییرات کمّی و کیفی در طبقه‌ی کارگر از یک سو و پدیدار شدن سوژه‌های جدید انقلابی از سوی دیگر، سوژه‌ی انقلابی جدید کدام نیروهای و طبقات جدید اجتماعی هستند. علاوه بر آن، آیا طراحی نظام بدیل سرمایه‌داری در یک چارچوب ملی اساساً امکان‌پذیر است؟ سؤالات بعدی مربوط به این است که نظام بدیل چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد. منظور ویژگی‌هایی که در افق طولانی‌مدت در نظر داریم نیست، بلکه ویژگی‌هایی است که در مسیر حرکت به سمت آن افق باید از آن برخوردار بود. و بالاخره این که کدام گام‌های عملی را باید در این چارچوب برداشت.
مسئله‌ی گذار از سرمایه‌داری / 5 / گفت‌وگوی سعید رهنما با کاترین سامری
در ادامه‌ی مطالب و نظراتی که درباره‌ی مسئله‌ی گذار از سرمایه‌داری نوشته بودم، با تعدادی از نظریه‌پردازان سرشناس جهانی گفت‌وگوهایی انجام داده و خواهم داد. هریک از مصاحبه‌شوندگان متن انگلیسی نوشته‌ی من را خوانده و به چند مقوله سؤالات پاسخ داده‌اند. نخستین مصاحبه با رابرت آلبریتون، دومین مصاحبه با ژیلبر اشکار، سومین مصاحبه با لیو… ادامهٔ مطلب ›
نقدی بر نگاه پیتر هیودیس به مارکس و بدیل سرمایه‌داری / محمدحسن شاهکوئی
/ بررسی کتاب «مفهوم بدیل سرمایه داری نزد مارکس» اثر پیتر هیودیس/ مسيري كه از زمان خروشچف در شوروي آغاز گرفت، به علّت سلطه‌ی بورژوازي نوظهورِ ديوان‌سالاري بود كه از دل نظام ديكتاتوري حزبي و مالكيّت دولتي (ديواني)، تدوين‌شده توسط استالين، برخاسته بود. اين نظام بورژوا ـ امپرياليستي با ماسك سوسياليسم، طي سه دهه، نه تنها… ادامهٔ مطلب ›
مسئله‌ی گذار از سرمایه‌داری / 4 / گفت‌وگوی سعید رهنما با سام گیندین
در ادامه‌ی مطالب و نظراتی که درباره‌ی مسئله‌ی گذار از سرمایه‌داری نوشته بودم، با تعدادی از نظریه‌پردازان سرشناس جهانی گفت‌وگوهایی انجام داده و خواهم داد. هر یک از مصاحبه‌شوندگان متن انگلیسی نوشته‌ی من را خوانده و به چند مقوله سؤالات پاسخ داده‌اند .نخستین مصاحبه با رابرت آلبریتون، دومین مصاحبه با ژیلبر اشکار و سومین مصاحبه با لیو پانیچ پیش از این… ادامهٔ مطلب ›
مسئله‌ی گذاراز سرمایه‌داری / 3 / گفت‌وگوی سعید رهنما با لیو پانیچ
در ادامه‌ی مطالب و نظراتی که درباره‌ی مسئله‌ی گذار از سرمایه‌داری نوشته بودم، با تعدادی از نظریه‌پردازان سرشناس جهانی گفت‌وگوهایی انجام داده و خواهم داد. هر یک از مصاحبه‌شوندگان متن انگلیسی نوشته‌ی من را خوانده و به چند مقوله سؤالات پاسخ داده‌اند .نخستین مصاحبه با رابرت آلبریتون، و دومین مصاحبه با ژیلبر اشکار پیش از این منتشر شدند…. ادامهٔ مطلب ›
مسئله‌ی گذاراز سرمایه‌داری / ۲ / گفت‌وگوی سعید رهنما با ژیلبر اَشکار
در ادامه‌ی مطالب و نظراتی که درباره‌ی مسئله‌ی گذار از سرمایه‌داری نوشته بودم، با تعدادی از نظریه‌پردازان سرشناس جهانی گفت‌وگوهایی انجام داده و خواهم داد. هر یک از مصاحبه‌شوندگان متن انگلیسی نوشته‌ی من را خوانده و به چند مقوله سؤالات پاسخ داده‌اند. نخستین مصاحبه با رابرت آلبریتون، پیش‌تر منتشر شد. مصاحبه‌ی کنونی با ژیلبر آشکار، نظریه‌پرداز برجسته‌ی… ادامهٔ مطلب ›
مسئله‌ی گذار از سرمایه‌داری / گفت‌وگوی سعید رهنما با رابرت آلبریتون
در ادامه‌ی مطالب و نظراتی که درباره‌ی مسئله‌ی گذار از سرمایه‌داری نوشته بودم، با تعدادی از نظریه‌پردازان سرشناس جهانی گفت‌وگوهایی انجام داده و خواهم داد. هر یک از مصاحبه‌شوندگان متن انگلیسی نوشته‌ی من را خوانده و به چند مقوله سؤالات پاسخ داده‌اند. این مصاحبه‌ها، برای اولین بار در نقد اقتصاد سیاسی منتشر می‌شوند. سعید رهنما … ادامهٔ مطلب ›
درباره‌ی سرمایه داری دولتی و دوره‌ی گذار / فریدا آفاری
/ پاسخ به پرویز صداقت / از پرویز صداقت متشکرم و مایلم در پاسخ به انتقادات او چند نکته را روشن کنم. 1.نقل قول مورد بحث از فصل 23 جلد اول سرمایه، «قانون عام انباشت سرمایه» از این قرار است: «اگر سرمایه های منفردی که در هر شاخه‌ی معینی از صنعت سرمایه گذاری شده در… ادامهٔ مطلب ›
معمای سرمایه از نگاه دیوید هاروی / مجید امینی
دیوید هاروی، یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان معاصر، در کتاب «معمای سرمایه» تیینی از بحران جهانی اقتصاد سرمایه‌داری بر مبنای نظریهی گردش سرمایه ارائه می‌کند. این کتاب علاوه بر آن که برنده‌ی جایزه برترین کتاب سال 2010 ایزاک دویچر شد، حتی مورد تحسین اقتصاددانان جریان اصلی نیز قرار گرفته، چنان که در شماره‌ی سپتامبر 2010 نشریه‌ی… ادامهٔ مطلب ›
نقد اقتصاد سیاسی 