برچسب: سعید رهنما
صف‌بندی‌های جهانی در مسئله‌ی فلسطین: نابرابرترین رویارویی تاریخ / سعید رهنما
شاید بتوان گفت که نبرد فلسطین – اسراییل نابرابرترین رویارویی تاریخ است زیرا رویارویی فلسطینی‌ها تنها با دولت اسراییل و شهرک‌نشین‌های یهودی نیست، بلکه با مجموعه‌ای عظیم از ائتلاف‌های رسمی و غیررسمی و آشکار و پنهان افراد قدرتمند و نهاد‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی طاق‌و‌جفت در سطح جهان است. مقاله‌ی حاضر به این صف‌بندی و رویارویی می‌پردازد.
صهیونیسم و مسئله‌ی فلسطین / سعید رهنما
حمله‌ی ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس بهترین بهانه را به راست‌ترین و خطرناک‌ترین ترکیب صهیونیستی در قدرت داد تا سیاست‌های خود را بی هیچ پرده‌پوشی و شرمی به‌پیش برد. آنچه که در غزه می‌گذرد چیزی بیش از پیشبرد عریان همان دو سیاست صهیونیستی همیشگی نیست. درگیری تنها در غزه نیز باقی نمانده، و بهترین فرصت به دست صهیونیست‌های تندرو در دولت و در شهرک‌های یهودی داده شده که تعرض رسمی به فلسطینی‌ها در کرانه‌ی باختری و مصادره هر چه بیشتر زمین‌های شان را عملی سازد.
مدلی برای بررسی جنبش ژینا / سعید رهنما
پدیده‌های اجتماعی کلیت‌های مرتبط با هم هستند، و بررسی یک جزء بدون ارتباط آن با محیط پیرامونش از یک سو و اجزاء درونی‌اش از سوی دیگر راه به جایی نمی‌برد. به‌علاوه کلیت‌های اجتماعی حیاتِ متحولی دارند و در هر مقطع از پیشرفت یا پسرفتِ جنبش‌های اجتماعی نقش‌های متفاوتی می‌یابند. بدونِ درکِ این کلیت‌های متحول، عاملان تغییرِ اجتماعی نخواهند توانست سیاست‌های موفقی را در جهت نیل به خواست‌های مرحله‌ای و حرکت در جهتِ تأمین خواست‌های نهایی خود به پیش برند.
به یاد الکساندر بوزگالین / سعید رهنما
الکساندر ولادمیرویچ بوزگالین، از برجسته‌ترین مارکسیست‌های روسیه در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳ بر اثر سکته‌ی قلب در سن 69 سالگی درگذشت. او از معدود مارکسیست‌های روسیه بود که در شرایط سخت پساشوروی و غلبه‌ی راست بر تمامی جنبه‌های زندگی روسیه ازجمله دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، با تلاش فراوان به فعالیت‌های پژوهشی و آموزشی و نظری خود ادامه داد، و با برگزاری کنفرانس‌های بین‌المللی و تربیت اقتصاددانان جوان مارکسیست، تداوم نظریه‌ی مارکسی را ممکن ساخت.
موانع صلح فلسطین – اسراییل / سعید رهنما
اگر القاعده و داعش محصول غیرمستقیم سیاست امپریالیسم امریکا و متحدانش بودند، حماس محصول مستقیم و ساخت اسراییل است. بدون نگاهی گذرا به بخشی از تاریخ این جنگ و کشمکش دردناک ۷۵ ساله، نمی‌توان جنگ کنونی حماس/اسراییل را درک کرد.
اخلاق در تفکر مارکسی / سعید رهنما
نقدِ مارکس از سرمایه‌داری، نقد اخلاقی نیز هست، و جامعه‌ی مطلوب و مورد نظرش هم، که در آن توسعه‌ی آزاد هر فرد شرطِ توسعه‌ی همگان است، بنیانی اخلاقی دارد. برابری‌خواهی و تکیه بر آزادی به‌مثابه خودآیینی انسان از اخلاقی‌ترین خواست‌هاست. موضوعِ اصلیِ نظریه‌ی اخلاقی مارکس، تحقق آزادی انسان است، آزادی‌ای که از طریق مبارزه‌ی جمعی برپایه‌ی همبستگی استوار است و فرد‌گرایی و خودپرستی را به چالش می‌کشد.
(نا)ممکن بودن «کنترل کارگری» واقعی در نظام سرمایه‌داری / سعید رهنما
کنترلِ پایدارِ کارگری به معنای واقعیِ خود-مدیریتی تنها در اوج گذار دموکراتیک و انقلابی از سرمایه‌داری و در یک جامعه‌ی پسا‌سرمایه‌دارانه با پشتوانه‌ی یک نظام سیاسی دموکراتیکِ مترقی قابل دستیابی است. همچنین مدل‌های کورپوراتیستیِ مبتنی بر مشارکت طبقاتی، به‌‌رغم برخی دستاوردها برای کارگران، هرگز نتوانسته و یا حتّی قصدی نداشته‌اند که سرمایه‌داری را تضعیف کنند و یا به چالش کِشند.
دو نکته درباره‌ی منشور 20 تشکل صنفی و مدنی ایران / سعید رهنما
یکی از مهم‌ترین منشور‌هایی که از سوی جریان‌ها و گروه‌های مختلف منتشر شده، منشور بیست تشکل درون ایران است، و نقطه‌عطف ارزشمندی در مبارزات دموکراتیک مردم ایران به‌شمار می‌آید. در نقد و بررسی این منشور مهم باید ملاحظاتی را که این هم میهنان با آن مواجه‌اند در نظر داشت. من در اینجا صرفاً به دو جنبه‌ی آن، که حتی با توجه به همان ملاحظات می‌توانست در این منشور گنجانده شود، می‌پردازم.
فرایند و موانع تدارک قانون اساسی جدید / سعید رهنما
در نوشته‌ی حاضر فرایند پیچیده و مراحل تدوین قانون اساسی به‌ویژه در شرایط ایران امروز بررسی می‌شود. پرداختن به این موضوع، از‌آن‌رو اهمیت دارد که بلوک‌های سیاسی و مدنی متعددی، به‌ویژه آن‌ها که در داخل ایران در حال شکل‌گیری‌اند، «منشور»های مطالباتیِ خود را در این مرحله از تحول اوضاع کشور اعلام کرده و می‌کنند – از جمله بیانیه‌ی ۲۰ تشکل مستقلِ صنفی و مدنی ایران، طرح و تلاش برای عملی کردنِ این خواست‌ها و دیگر خواست‌هایی که از سوی دیگر جریانات اعلام می‌شود، فرایندِ دموکراتیکِ پیچیده‌ای را دربر دارد و با موانعی روبروست که سعی می‌شود به آن‌ها پرداخته شود.
بررسی تطبیقی نظام‌های سیاسی و قوانین اساسی: طرحی برای بحث / سعید رهنما
در این مقطع از تحول اجتماعی، ما به نظام سیاسی‌ای نیاز داریم که بتواند در دوران سلطه‌ی سرمایه‌داری جهانی، بیشترین آزادی‌های سیاسی و اجتماعی و مشارکت فزاینده‌ی مردم، اعم از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان را در جهت توسعه‌ی سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و حفظ محیط زیست فراهم آورد. در این نظام دموکراتیک است که جریانات سیاسی مختلف ازجمله سوسیالیست‌ها می‌توانند آزادانه سیاست‌های مطلوب و ایده‌آل خود را پی‌گیری کنند.
نابغه‌های اهریمنی / سعید رهنما
روشنفکران ارگانیکِ جبهه‌ی سرمایه چه‌گونه پروژه‌ی نولیبرالیسم را جا انداختند
جریان‌شناسی سیاسی در ایران امروز / سعید رهنما
به‌دنبال شدت گرفتنِ بحران‌های چندگانه‌ی اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، زیست‌محیطی، مشروعیتی و روابط خارجی، مشاهده می‌کنیم که بخش‌هایی از اپوزیسیون به هیجان آمده و برای جایگزینی اعلام آمادگی می‌کنند. ازجمله به دنبالِ قرائتِ عجولانه‌ی یک متن توسط ولیعهدِ سابق آقای رضا پهلوی، جنجال‌های فراوانی از سوی بخش‌های مختلف اپوزیسیون به‌پا شد. خانم مریم رجوی، همسر رهبر «غیب‌شده»ی مجاهدین خلق، هم با عجله ترتیبِ سفرِ چند نفر از رهبران شکست‌خورده‌ی حزب جمهوری‌خواه امریکا را فراهم آورد که امیدوار است در انتخابات بعدی امریکا به قدرت بازگردند و به مجاهدین کمک کنند.
نقد اقتصاد سیاسی 