نقد اقتصاد سیاسی

برچسب: فرزانه راجی

مارکسیسم و بوم‌شناسی / جان بلامی فاستر / ترجمه‌ی فرزانه راجی

پیونددادن مارکسیسم با تحول زیست‌محیطی ابتدا شبیه تلاش برای پل زدن بین دو جنبش و گفتمان کاملاً متفاوت به نظر می‌رسد، هرکدام با تاریخ و منطق خود: یکی از آن‌ها عمدتاً با روابط طبقاتی سروکار دارد، دیگری با روابط بین انسان‌ها و محیط. اما سوسیالیسم از لحاظ تاریخی بر رشد و گسترش اندیشه‌ و عمل زیست‌محیطی تأثیر داشته است، درعین حال بوم‌شناسی به عمل و اندیشه‌ی سوسیالیستی آگاهی رسان بوده است. از قرن نوزدهم ارتباط بین این دو پیچیده، متقابلاً وابسته و دیالکتیکی بوده است.

مارکسیسم و رهایی زنان / لوئیز اُشِی / ترجمه‌ی فرزانه راجی

هرگونه تجدید مبارزه‌ برای رهایی زنان در چارچوب یک نظام سرمایه‌داری در بحران ـ نظامی که سه دهه تجربه‌ی حملات نئولیبرالی دارد و به‌طور رسمی برابری زنان را پذیرفته و در حال حاضر روی بسیاری از زنان در طبقه‌ی حاکم حساب می‌کند ـ به‌احتمال زیاد وابسته است به احیای مبارزه‌ی طبقه‌ی کارگر. تغییر جایگاه زنان به این معناست که هرگونه احیای مبارزه ضرورتاً شامل توده‌های زنان خواهد بود و بنابراین به‌طور ارگانیک مطالبات زنان را در دستور کار خود قرار می‌دهد، به‌جای اینکه به کارگران بی‌میل تحمیل شود. از سویی، در طول این مبارزه، می‌بایست بر مقاومت بخش زنان ثروتمند و قدرتمند، که با مردان طبقه‌ی خود همبستگی دارند، غلبه یافت.

ماتریالیستی کردن مجدد فمینیسم / ترزا  ل. ابرت / ترجمه فرزانه راجی

ترجمه‌ی این متن بدین معنا نیست که مترجم با تمامی نظرگاه‌های نویسنده‌ی مقاله موافق است. هدف از ترجمه‌ی این دست مقالات آشنا شدن سوسیال/مارکسیست فمینیست‌ها با نظرات متنوعی است که سعی دارند تفسیری طبقاتی/ مارکسیستی از فمینیسم ارائه دهند. به نظر مترجم آشنایی با این نظرات متنوع در خدمت تعمیق ِ دانش آن بخش از… ادامهٔ مطلب ›

ظهور، افول و بازگشت فمینیسم مارکسیستی / فریدا آفاری و فرزانه راجی

 / به مناسبت هشتم مارس روز جهانی زن / کتاب مارکس درباره‌ی جنسیت و خانواده نوشته‌ی هِتِر. براون (2012) اخیراً توسط فرزانه راجی و فریدا آفاری ترجمه شده و در دست انتشار است، مقاله‌ی حاضر مقدمه‌ی مترجمان است. این ترجمه در زمانی منتشر می‌شود که از یک سو زنان خاورمیانه با جنگ‌های منطقه‌ای – امپریالیستی،… ادامهٔ مطلب ›

سرمایه‌داری و ستم بر زنان: بررسی دوباره‌ی مارکس / مارتا ای خیمه‌نس / ترجمه فرزانه راجی

چکیده: برای شناختن الف) شرایط ساختاری سرمایه‌داری و همچنین فرایندهای کلانی که بنیاد‌های نابرابری زن و مرد در جوامع سرمایه‌داری هستند؛ و ب) محدوده‌های تغییرات سیاسی و قانونی برای پایان بخشیدن به نابرابری جنسیتی، روش‌شناسی مارکس حیاتی است. ستم بر زنان (برای مثال در بازار کار، طبقه‌‌بندی اجتماعی ـ اقتصادی، تقسیم کار خانگی، ساختارهای بوروکراتیک… ادامهٔ مطلب ›

اوکراین: خيزشی مردمی در سايه‌ی روسيه‌ی پوتين / كوين اندرسن / ترجمه فرزانه راجی

چکیده: اوکراین خيزشي مردمي را با تضادهايي جدي، از جمله حضور ناسيوناليسم دست راستي و گرايش به نولیبرالیسم، تجربه كرده‌است. از آن زمان اوکراین مورد تهديد روسيه‌ي پوتين بوده است، كه بيش از هر چيز از خيزشي مشابه در مسكو مي‌ترسد. قيام اوکراین و پيامدهاي آن، هم از نظر ذهني و هم از نظر عيني،… ادامهٔ مطلب ›

فوتبال، سیاست و اعتراض در برزیل/ جف گارمانی / ترجمه فرزانه راجی /

اعتراض‌ها در خیابان‌های شهرهای برزیل به‌هیچ‌وجه علیه برزیل (یا حتی علیه فوتبال) نیست. بلكه بدون تردید میهن‌پرستانه است: مردم معتقدند كه آموزش عمومی، بهداشت و دموكراسی برزیل باید كاملاً و به همان اندازه‌ی تیم ملی فوتبال‌شان قابل‌تحسین باشد. برزیلی‌ها هم مثل مردم بسیاری از دیگر كشورها، اغلب این شوخی را می‌‌كنند كه نباید سیاست و… ادامهٔ مطلب ›

برای مردم یا علیه مردم

/ تحلیلی بر كودتای ارتش در مصر / آندرا تِتی و جنارو جرواسیو / ترجمه: فرزانه راجی /  پیشینه‌ی بی‌رحمانه‌ی اخوان‌المسلمین در حكومت، در مباحثاتی که انجام می‌شود ماهیتِ كودتای ارتش را كه علیه مردم مصر و توانمندی انقلابی برآمده از نارضایتی عمیق آنان نسبت به رژیم گذشته انجام شد، در هاله‌ای از ابهام پوشانده… ادامهٔ مطلب ›

درباره‌ی ریشه‌های فلسفی ضدسرمایه‌داری / دیوید بلك ترجمه فرزانه راجی

/ علیه زون ـ رتل / خلاصه: آیا زایش فلسفه‌ در یونان باستان بازتاب و فرافكنی شكل‌های نوعی استثمار سرمایه‌داری مانند ارزش مبادله‌ای، پول و شكل كالایی بود؟ آیا بتواره‌پرستی كالایی و شیء‌وارگی در عهد باستان وجود داشت یا از لحاظ تاریخی مختص به سرمایه‌داری است؟ اگر سراسر تاریخ فلسفه با استثمار طبقاتی نشان خورده… ادامهٔ مطلب ›

از بحران‌ اقتصادی تا فرارفتن از سرمایه / پیترهیودیس ترجمه‌ فرزانه راجی

 افول امروز اقتصاد جهانی که جدی‌ترین رکود بعد از دهه‌ی 1930 است، باعث رنج‌های بی‌شماری برای ده‌ها میلیون انسان شده و نشانه‌ای از فروكش کردن آن نیست. عملاً  اين روند گسترده‌تر می‌شود: کسادی کماکان گلوی اقتصاد امریكا را می‌فشارد، بحران در حوزه‌ی یورو تشدید و کاهش نرخ‌ رشد در كشورهایی همچون چین، هند و برزیل… ادامهٔ مطلب ›

تونس بر لبه‌ی تیغ / كوین اندرسن / ترجمه فرزانه راجی

ششم فوریه، روز رسوایی /  ترور جبونانه‌ی «شكری بلعید» تونس را به بزرگ‌ترین بحران خود پس از سرنگونی رژیم بن‌علی در 2011 سوق داد. شكری بلعید، از مشهورترین نمایندگان كارگری و رهبران چپ‌گرای كشور، صبح روز ششم فوریه هنگام ترك خانه‌ ظاهراً توسط فعالین بنیادگرا مورد اصابت گلوله قرار گرفت.  وی به خاطر دفاع از… ادامهٔ مطلب ›

«لینكلن» اسپیلبرگ، كارل ماركس و انقلاب دوم امریكا / كوین آندرسن ترجمه فرزانه راجی

چكیده‌ی مقاله: فیلم «لینكلن» رادیكالیسمی را نشان می‌دهد كه در طی جنگ داخلی امریكا در ژانویه سال 1865، به واسطه‌ی اتحاد حكومت لینكلن با جمهوری‌خواهان رادیكال برای پایان دادن به بردگی، پدید آمد.  در عین حال این حماسه‌ی هالیوودی، هم ابعاد اقتصادی/طبقاتی و هم تبادل صمیمانه‌ی نامه‌های بین‌الملل اول ماركس را با حكومت لینكلن طی… ادامهٔ مطلب ›